Zonnebrandcreme voor de kat, is dat nodig? Ja, want katten kunnen ook verbranden door de zon. Niets is erger dan een strak aanvoelende, pijnlijke rode huid als gevolg van zonnebrand. De meesten van ons weten wel dat het belangrijk is om jezelf met zonnebrandcrème in te smeren voordat je het zonnetje opzoekt. Maar weinig mensen weten dat ook de kat beschermd moet worden tegen verbranding door de zon.

Is zon goed voor katten?

Katten zijn zonaanbidders en worden gelukkig van de zon. In tegenstelling tot mensen maken katten echter geen vitamine D in hun huid aan als reactie op zonlicht. Daarom zijn katten afhankelijk van de inname van vitame D via de voeding.

De kattenvacht: natuurlijke bescherming tegen de zon

Een kattenvacht biedt natuurlijke bescherming tegen ultraviolet (uv) straling uit zonlicht. Deze beharing dekt de huid namelijk af. Meer en dikker haar zorgt voor een betere bescherming van de huid. Echter niet elk deel van de kat is even dik behaard. De oren, neusbrug en rand zijn van nature dun behaard zodat zij gemakkelijk verbranden in de zon. Ook haarloze katten zoals de sphynx en geheel of gedeeltelijk kaal geschoren katten verbranden sneller.

Kan een kat verbranden door de zon?

Het antwoord hierop is ja. Maar overmatige blootstelling aan de zon verhoogt de kans op huidkanker, ook als je kat niet verbrandt. In de huid wordt energie afkomstig uit straling van de zon opgenomen die DNA kan veranderen. Wanneer deze DNA verandering niet op een juiste manier wordt gecorrigeerd, kan kanker ontstaan. Plaveiselcelcarcinoom is een voorbeeld van een kwaadaardig type huidtumor die vooral ontstaat op plaatsen die dun behaard en ongepigmenteerd zijn. Een plaveiselcelcarcinoom is één van de meest voorkomende vormen van huidkanker bij de kat.

Rode, bruine en donker gekleurde katten zijn beter beschermd tegen de zon dan witte katten

Pigment (melanine) wordt geproduceerd door pigmentcellen (melanocyten) en is verantwoordelijk voor zowel de huidskleur als de haarkleur. Hoe donkerder de huidskleur of haarkleur, hoe meer melanine er wordt aangemaakt door de melanocyten. Een donker gekleurde vacht bevat dus veel pigment. Pigment  werkt als een soort parasol. Het zet schadelijke uv-straling uit zonlicht om in warmte. Het is aangetoond dat zowel bruin, rood als wit gekleurd haar beschermt tegen uv-straling. Maar rood en bruin haar beschermen de huid het best. Wit haar beschermt de huid redelijk goed tegen uv-B maar een stuk minder tegen uv-A straling. Dat komt omdat geheel of gedeeltelijk witte katten een ongepigmenteerde vacht hebben. Die missen dus die natuurlijke parasol. En het is nu juist uv-A straling die in verband wordt gebracht met kanker. Uv-A straling kan de huid diep doordringen en gaat teven deels door glas heen (ramen). Ook katten die binnen voor het raam liggen te zonnen worden dus blootgesteld aan deze straling.

Witte katten moet je dus extra goed beschermen. Maar alle dun of niet behaarde en lichtgekleurde delen van de kat zijn gevoelig voor verbranding door de zon. Denk hierbij vooral om de oren en de neus. Om huidkanker te voorkomen, bescherm je deze delen tegen de zon, het liefst met een zonnebrandcrème speciaal voor de kat.

Niet elke zonnebrandcrème is geschikt

Katten en crèmes zijn als water en vuur. Een kat verdraagt over het algemeen geen stinkende of plakkende substantie in zijn vacht. Dit zal onherroepelijk leiden tot een intensieve poetsbeurt. Die poetsbeurt is een van de redenen waarom je niet zomaar elke zonnebrandcrème kan gebruiken. Alle zonnebrandcrèmes die gemaakt zijn voor de mens, zijn bestemd voor uitwendig gebruik. Dat wil zeggen dat ze niet ingeslikt mogen worden. Dit geldt trouwens ook voor de crèmes die speciaal ontwikkeld zijn voor katten. Een of twee likjes hiervan is niet erg, dus je kunt met een gerust hart de oren en neusranden insmeren. Je gebruikt hiervoor namelijk maar een heel klein beetje crème. Maar ze moeten ook hier geen grote hoeveelheden van binnenkrijgen.

Bij naaktkatten of geschoren katten gebruik je geen zonnebrand

Naaktkatten en geheel of gedeeltelijk geschoren katten dienen dus op een andere manier beschermd te worden tegen de zon. Je kunt een kattenlijf gewoonweg niet grotendeels of volledig insmeren, zonder dat je het risico loopt dat de kat een grote hoeveelheid crème binnenkrijgt. Er kan vergiftiging optreden wanneer de kat een teveel van een stof binnenkrijgt die hij niet (snel genoeg) kan afbreken.

Gewenste en ongewenste Zonnecrème ingrediënten

Als je het aantal  ingrediënten  vergelijkt tussen een zonnecrème voor mensen en een die speciaal geschikt is voor honden en katten, valt het verschil in lengte meteen op. De katten variant die je alleen online kunt bestellen  bevat een stuk minder ingrediënten dan de zonnecrème voor mensen. Dat is niet zo raar als je je bedenkt dat sommige ingrediënten in de katten variant expres worden weggelaten, zoals bijvoorbeeld parfum. Maar ook zijn niet alle werkzame stoffen uit mensen zonnebrand even veilig voor katten.

Vermijd zonnebrand met zink, salicylaten bij katten

De actieve ingrediënten (zonnefilters) in zonnecrème die beschermen tegen de zon kunnen op twee manieren werken. Een chemische zonnefilter dringt in de huid en absorbeert daar straling. Een fysisch filter werkt  als een ondoordringbaar laagje op de huid. Titaniumoxide en zinkoxide zijn voorbeelden van veelgebruikte  ingrediënten  die werken als een fysisch filter.

Aangezien zink voor de kat in grotere hoeveelheden giftig is kun je zinkoxide beter vermijden. Hetzelfde geldt voor zonnefilters die salicylaten bevatten – zelfs een kleine dosis hiervan is erg schadelijk. Een zonnebrandcrème geschikt voor katten bevat dus geen zink of salicylaten. Producten die titaniumdioxide als actief ingrediënt bevatten zijn beter geschikt. Ook SunFREE van Dermoscent bevat titaniumdioxide. Van deze stof is bekend dat dit veilig is voor katten bij juist gebruik.

Titaniumoxide is beter geschikt voor katten

De actieve ingrediënten (zonnefilters) in zonnecrème die beschermen tegen de zon kunnen op twee manieren werken. Een chemische zonnefilter dringt in de huid en absorbeert daar straling. Een fysisch filter werkt  als een ondoordringbaar laagje op de huid. Titaniumoxide en zinkoxide zijn voorbeelden van veelgebruikte  ingrediënten  die werken als een fysisch filter. Aangezien zink voor de kat in grotere hoeveelheden giftig is kun je zinkoxide beter vermijden. Hetzelfde geldt voor zonnefilters die salicylaten bevatten – zelfs een kleine dosis hiervan is erg schadelijk. Een zonnebrandcrème geschikt voor katten bevat dus geen zink of salicylaten. Producten die titaniumdioxide als actief ingrediënt bevatten zijn beter geschikt. Ook SunFREE van Dermoscent bevat titaniumdioxide. Van deze stof is bekend dat dit veilig is voor katten bij juist gebruik.

Kortom, alle dun of niet behaarde en lichtgekleurde delen van de kat zijn gevoelig voor verbranding door de zon. Denk hierbij vooral om de oren en de neus. Om huidkanker te voorkomen, bescherm je deze delen tegen de zon, het liefst met een zonnebrandcrème speciaal voor de kat.