Sproeien of plassen zijn verschillende problemen

Sproeien is vooral vervelend als het in huis gebeurd. Deze blog is erop gericht, om je voor eens en altijd af te helpen van een onzindelijkheidsprobleem. Of dit nu gaat om plassen of sproeien. De eerste stap is bepalen met welk probleem we nu precies van doen hebben. Wanneer je kat in huis plast, is het belangrijk om te bepalen of er sprake is van echt plassen of sproeien (of allebei). Wanneer een kat in huis plast, betekent dit namelijk niet automatisch dat hij sproeit. Voor een kat zijn sproeien en plassen twee heel verschillende dingen. In de kattenwereld hebben plassen en sproeien een heel andere functie en daarmee ook hun eigen oorzaken. Daarom zijn er ook signalen waaraan je kunt herkennen of het om plassen of sproeien gaat.

Zo bepaal je of je kat plast of sproeit

Plassen is het legen van de urineblaas waardoor afvalstoffen worden verwijderd uit het lichaam. De kat heeft hier geen controle over, het is een onbewust proces. Katten plassen meestal in een gehurkte houding met de straal gericht naar beneden. Hoeveel een kat plast hangt af van hoeveel hij drinkt en wat hij eet. Natvoer en vers vlees bevatten bijvoorbeeld veel meer vocht (70-80%) dan droge kattenbrokken (5-10%). Afhankelijk van de vochtinname produceert een gezonde kat in 24 uur ongeveer 180 ml urine, die twee tot zeven keer per dag wordt uitgescheiden. Daarbij zijn de plasjes niet op ieder moment van de dag even groot.

Deze signalen wijzen erop dat je kat in huis plast en niet sproeit

• De kat plast in een gehurkte houding met de straal gericht naar beneden.
• De urine zal zich in het geval van plassen op voornamelijk horizontale vlakken bevinden zoals op de bank of naast de kattenbak
• Het kan dat katten die in huis plassen, soms ook nog in de kattenbak plassen
• De hoeveelheid urine die wordt uitgescheiden bij plassen is altijd vele malen groter dan bij sproeien.
• Wanneer de kat kleine beetjes urine plast, vaak naar de bak gaat en/of bloed in de urine aanwezig is, wijst dit  op een medisch probleem
• Er zijn meerdere medische aandoeningen die onzindelijkheid kunnen veroorzaken naast blaasontsteking of blaasgruis
• Katten die net naast de bak plassen zijn vaak ziek of vinden de kattenbak omstandigheden onaantrekkelijk

Kattenbak en onzindelijkheid

Zindelijkheid is een aangeboren eigenschap. In tegenstelling tot wat vaak wordt gedacht, is het niet de moederpoes die de kittens zindelijk maakt. In de regel gaan kittens wanneer ze 4 weken oud zijn, op zoek naar een geschikte plek om te plassen. Ze gaan op onderzoek uit en beginnen met wroeten in schoon en los materiaal zoals aarde of zand. Zindelijkheid is dus ook geen vrijwillige keuze en onzindelijkheid ook niet. Een kat plast dus nooit uit nijd naast de bak.

Wanneer de kat in huis plast, betekent dit altijd dat er iets mis is. Katten die naast de bak plassen zijn vaak ziek of vinden hun kattenbak omstandigheden om een of andere reden onaantrekkelijk. Een extra kattenbak kan in veel gevallen al veel verschil maken. Maar het probleem kan hem bijvoorbeeld ook zitten in het (geparfumeerde) grit, een onveilig gevoel, de bak die op een verkeerde locatie staat of te weinig wordt schoongemaakt. Opgesloten zitten geeft een kat een onveilig gevoel (hij kan niet vluchten). De kat opsluiten in een kleine ruimte (douche/gang) of in een bench zal het probleem nooit oplossen.

Dit moet je doen als je kat in huis plast

Lekker in je Vacht is gespecialiseerd in het oplossen van onzindelijkheid. Maar voordat je hulp inschakelt zijn er enkele dingen die je zelf kunt doen. De belangrijkste vraag is waarom je kat in huis plast en niet op de kattenbak. Is hij ziek, vindt hij de kattenbak onprettig? Voelt hij zich onveilig? Wordt hij lastig gevallen door de hond, kinderen of andere katten? Wat je makkelijk zelf kunt uitsluiten:

1. Dat er sprake is van een medisch probleem zoals blaasgruis (lever een plasje in bij de dierenarts)
2. Dat de kattenbak het probleem is, volg hiervoor alle tips op die je vindt in de kattenbakgids op deze website

Helpt dit niet (genoeg), dan heb je hulp nodig van een kattengedragstherapeut. Je kunt hiervoor contact opnemen via het servicegebied. Deze kan je helpen bij het bepalen van de reden(en) waarom je kat in huis plast, waardoor je deze gericht kunt aanpakken.

Sproeien

Ongecastreerde poezen en katers sproeien

Sproeien is een vorm van communicatie tussen katten. Het sproeisel bevat geurstoffen waarmee katten een boodschap kunnen overbrengen. Deze geurstoffen (feromonen) kunnen een alarmerende, geruststellende, seksuele of territoriale boodschap bevatten. Ongecastreerde dieren sproeien om aan te geven dat zij seksueel beschikbaar zijn of niet. De oplossing is dan simpel, laat de kater of poes castreren. Dit kan al zonder problemen vanaf de leeftijd van 8 weken.

Gecastreerde binnenkatten hoeven niet te jagen en ook niet op zoek naar een partner. Toch bekijken binnenkatten de wereld op dezelfde manier als katten die op zichzelf zijn aangewezen. Ze hebben dezelfde sociale vaardigheden en communicatie middelen gekregen van moeder de natuur. Wanneer katten gecastreerd zijn, hun leefomgeving voorspelbaar is, zonder conflicten of spanning, is er weinig reden tot sproeien.

Sproeien door stress

Maar wanneer ze ongemak ervaren, zullen ze daarop reageren zoals dat natuurlijk is voor een kat: met een geurboodschap. Voor een kat is sproeien ook een manier om met stress of ongemak om te gaan. Dat kan een bepaalde (nieuwe) situatie zijn maar ook een andere kat, een mens of een hond. Daarnaast zorgt zijn eigen geur voor een vertrouwd gevoel en geeft de kat meer zekerheid. Een sproeiplek geeft aan dat er op die locatie iets of iemand zorgt voor ongemak of stress. De kat met zijn neus door de urine halen helpt niet – het levert alleen maar meer stress op. Katten sproeien op daarom vaak op strategische of op vaste plekken.  Sproeien is dus een lijfelijke reactie op de leefomgeving en geen vrijwillige keuze. Een kat sproeit dan ook nooit uit protest.

Deze signalen wijzen op sproeien

• Sproeien is een gebruikelijke gewoonte in katse kringen en wordt meestal staand uitgevoerd
• Sproeien gaat gepaard met een kleine hoeveelheid sterk ruikende urine in een horizontale straal
• De oppervlakken waartegen gesproeid wordt zijn vaak vertikaal zoals tafelpoten, kasten en muren.
• Sproeien gaat vaak gepaard met een licht gebogen rug, trappelende achterpootjes en een trillende staart.
• Katten die sproeien kunnen hun kattenbak nog wel gebruiken om te plassen. Urine in de kattenbak betekent dus niet automatisch dat katten niet sproeien

Wat moet je doen bij sproeien?

Sproeien is een vorm van communicatie voor je kat. Je kat laat een boodschap achter voor zichzelf of andere katten. Ook hiervoor geldt dat er een goede reden is voor het plassen. Alleen kan het lastig zijn om zelf achter deze reden te komen. Wat je eerst zelf kunt doen voordat je hulp inschakelt van een gedragsdeskundige:

• Je kat laten castreren, zeker als deze ouder dan 4-5 maanden is en dus seksueel rijp
• De kat zijn leefomgeving veiliger en katvriendelijk maken (extra aandacht besteden aan hoge plekken en verstopplekken)
• Nagaan of je kat ergens erge stress van heeft zoals:
  • Een nieuwe kat of kitten
  • Een hond
  • Vreemde katten buiten kunnen zien
  • Reizen met je kat of de kat uit logeren sturen
  • (delen van de dag) opgesloten zijn
  • Verveling
  • Verhuizing.
  • Verandering in de gezinssamenstelling (komst baby, scheiding, nieuwe partner)
  • Kittens die te vroeg uit het nest zijn gehaald zijn sowieso stressgevoeliger
• Alle stressfactoren verminderen of helemaal wegnemen

Heb je professionele hulp nodig?

Dit artikel is bedoeld om meer inzicht te geven in het sproei en plasgedrag van de kat. Vaak is sproeien niet slechts een sproeiprobleem. Daarentegen zijn er verschillende oorzaken die er samen voor zorgen dat kat zich gedwongen voelt om te blijven sproeien. Plas- en sproeiproblemen zijn daarom vaak complex. Wanner je kat al langer onzindelijk is en je zelf al meerdere dingen hebt geprobeerd is de kans dat dit ook voor jouw kat geldt vrij waarschijnlijk. Voor meer informatie over dit onderwerp kun je altijd contact opnemen met de kattengedragstherapeut van Lekker in je Vacht. Onzindelijkheid is goed op te lossen met gedragstherapie.