
Kitten opvoeden gids
Een kitten opvoeden – houdt in dat een kitten wordt begeleid bij de ontwikkeling tot een gezonde en aangename huisgenoot. Wanneer je een kitten mee naar huis neemt voeg je een speelse, leuke huisgenoot toe aan je familie. Daarmee komt ook de verantwoordelijkheid om de kitten op te voeden en ervoor te zorgen dat aan zijn lichamelijke en emotionele behoeften wordt voldaan. Kittens ontwikkelen zich doordat ze bepaalde ervaringen opdoen. Dat zijn ervaringen met hun moederpoes, nestgenootjes, mensen en hun leefomgeving. Op basis van de ervaringen die een kitten vanaf zijn geboorte opdoet ontwikkelt het bepaald gedrag, vaardigheden en verwachtingen.
De eerste 12-14 weken is de moederpoes de eerste en belangrijkste opvoeder van je kitten. Op de tweede plek komt de opvoeding van de fokker en de omgeving waarin de kitten opgroeit. De basisopvoeding vindt dan ook niet bij jezelf maar op de geboorteplek van de kitten plaats. Hoe beter deze basis is, hoe minder je zelf zal hoeven bijsturen. Een goed gesocialiseerd en niet te vroeg van de moeder gescheiden kitten heeft de beste basis om uit te groeien tot een aangename en gezonde huisgenoot. De juiste opvoeding van je kitten begint dus al direct bij het uitkiezen van de kitten. Hoe je het gedrag van je kitten positief kunt beïnvloeden en zijn ontwikkeling stimuleren lees je in deze blog.
[lwptoc title=”Onderwerpen van deze Blog”]Kiten opvoeden Gids
Op deze website vind je verschillende blogs met waardevolle informatie die je helpen bij de opvoeding van je kitten. Hieronder vind je alle artikelen over een kitten opvoeden op een rijtje zodat je ze altijd bij de hand hebt:
- Wacht totdat het kitten oud genoeg is om het nest te verlaten
- Het juiste kitten uitzoeken
- Een of twee kittens?
- Kittens juist aan andere katten wennen
- Bereid je (huis) goed voor op de komst van de kitten
- Je kitten tijdig laten helpen (sterilisatie/castratie)
- Hoe leer je kittens op de kattenbak gaan
- Hoe leer je kittens brokjes eten
- Hoe leer je kittens water drinken
- Hoe leer je kittens iets af
- Voorkomen dat kittens bijten of krabben tijdens spelen
- Blijft je kitten miauwen? Zo los je dat op
- Hoe maak ik een schootkat van mijn kitten
Wanneer mogen kittens weg?
Een kitten opvoeden betekent begeleiding bij de ontwikkeling van kitten
Het goed opvoeden van een kitten gaat vooral om de begeleiding bij zijn ontwikkeling tot een zelfstandig, evenwichtig en sociaal (huis)dier. Zodra het geboren is, heeft een kitten in principe alles om zich goed te kunnen ontwikkelen. Het brein wordt aangelegd wanneer de kitten nog heel jong is. Op dat moment is het brein heel gevoelig voor invloeden en leren.
De wettelijke (7 wk) en optimale (>12 wk) scheidingsleeftijd voor kittens
De omgeving waarin het kitten opgroeit, de ervaringen die hij heeft, inclusief de moederpoes-kitten interactie bepaalt hoe het brein van de kitten wordt gevormd. Eigenschappen die bij de geboorte aanwezig zijn, kunnen hierdoor veranderen, afgezwakt of versterkt worden. Een kitten moet op jonge leeftijd (2-8 weken) leren wat en wie hij in zijn omgeving als veilig en normaal kan beschouwen, vanuit de veiligheid van het nest. Daarnaast leert een kitten sociale vaardigheden van zijn moeder en nestgenootjes tot in ieder geval 14 weken.
De wettelijke leeftijd waarop kittens van hun moeder gescheiden mogen worden, is in Nederland 7 weken. Deze leeftijd houdt echter geen rekening met de sociale, lichamelijke en emotionele ontwikkeling van de kitten. Vroege moederscheiding (jonger dan 12 weken) verandert hoe het brein werkt en maakt katten stressgevoelig. Het verstoort de ontwikkeling van normaal sociaal gedrag, maakt katten angstiger en agressiever. En ook wordt er vaker stereotype gedrag gezien, evenals een slechter aanpassingsvermogen. De optimale scheidingsleeftijd is nog niet onderzocht maar ligt in ieder geval rond en hoogstwaarschijnlijk zelfs boven de 12-13 weken.
Hoe leer mijn kitten brokjes eten
Overgang vloeibare melkvoeding naar vast voedsel
Bij het opvoeden van een kitten hoort natuurlijk ook een gezonde voeding. Vanaf een week of 4-5 schakelen kittens over van een voeding die volledig bestaat uit moedermelk naar een combinatie van moedermelk en vast voedsel. Dit noemen we het speenproces. Dit is de leeftijd waarop kittens brokjes gaan eten, eventueel zachter gemaakt met wat warm water. Een kitten-pate kan de overgang naar harde brokjes makkelijker maken. Brinta, Nutrix rijstebloem pap, en koffiemelk bevatten niet de benodigde voedingsstoffen.

Kittenvoer brokjes, hier te bestellen
Kittenvoer bevat alle benodigde voedingsstoffen
Speciaal kittenvoer (brokjes of natvoer) bevat wel de juiste hoeveelheid vet, eiwit en voedingsstoffen. Of kattenvoer speciaal gemaakt is voor kittens, staat meestal op de verpakking. Uit onderzoek is gebleken dat het geven van kittenvoeding tot en met 12 maanden helpt bij een juiste ontwikkeling van het spijsverteringsstelsel.
De overgang van een vloeibare moedermelkvoeding naar geschikt kittenvoer vindt (als het goed is) plaats bij de fokker waar het kitten opgroeit. Een kitten dat je net in huis hebt eet – zeker als deze 12-13 weken oud is – eet brokjes en natvoer en drinkt water.
Eet je kitten geen brokjes?
Het is fijn voor de kitten als hij in ieder geval de eerste weken de voeding krijgt die hij gewend was bij de fokker. Omdat kittens nog volop in ontwikkeling zijn en snel groeien mogen ze onbeperkt eten. Wanneer je kitten niet eet is dit dan ook altijd een verontrustende situatie omdat kittens veel energie en voedingstoffen nodig hebben om gezond te blijven. Probeer in dat geval erachter te komen waarom het katje niet wil eten en pak deze oorzaak aan. Het kan ziek zijn. Komt het van de boerderij en is het nooit brokjes of natvoer aan gewend? Week kittenbrokjes dan in kattenmelk en geef wekelijks een beetje minder kattenmelk totdat het droge brokjes accepteert.
Wat drinkt een kitten?
Een kitten drinkt vanaf 4-6 weken water. Tenzij je een vondeling in huis hebt genomen, is het niet nodig om je kitten melk of kittenmelk te geven. Dit is zelfs af te raden. De eerste paar weken hebben hele jonge kittens moedermelk nodig om te overleven. Voor moederloze kittens is er vervangmelk om ze groot te brengen. Geef kittens nooit geitenmelk of koemelk. Dit lijkt qua voedingswaarde niet genoeg op moedermelk en is ongezond voor kittens. Ze kunnen dit niet goed verteren. Moedermelk of moedermelk vervanger is echter een vorm van voeding, geen drinken. Vanaf het moment dat je kitten vaste voeding eet, heeft hij daarnaast water nodig om te drinken.
Als je kitten geen water drinkt, wen hem hier dan aan door steeds meer water toe te voegen aan de melk. Uiteindelijk laat je de melk helemaal achterwege.
Hoe leer je kittens iets af
Het bijsturen van gedrag is onderdeel van het opvoeden van een kitten.
Wanneer je op zoek bent naar informatie om je kitten iets af te leren, is de kans groot dat het om de volgende dingen gaat:
- Je kitten afleren te bijten
- Mijn kitten gebruikt zijn nagels
- Kittens aflerenom te krabben aan de meubels
- Hoe leer je een kitten af om in de gordijnen te hangen
- Kittens van het aanrecht en de eettafel houden
- Het afleren van dingen stukbijten
Hard krabben en bijten tijdens spelen voorkomen en oplossen
Kittens die het nest niet te vroeg verlaten, hebben grenzen aangeleerd gekregen
Een kitten opvoeden gaat vooral over grenzen stellen, en die grenzen leert de kitten van de moederpoes en nestgenootjes. Wanneer je een goed gesocialiseerd kitten aanschaft dat niet te vroeg (>12 weken) uit het nest is gehaald, zul je hem dan ook weinig hoeven afleren. Door te spelen met zijn nestgenootjes leert het kitten waar zijn grenzen liggen. Ze ervaren door stoeien en schijngevechten dat het pijnlijk is wanneer ze hard krabben of bijten. Ook de moederpoes is belangrijk in dit proces omdat zij haar kittens corrigeert wanneer ze grenzen overtreden.
Bijt of krabt je kitten? Stop het spelen en zet hem weg
Kittens die het nest te vroeg hebben verlaten, zullen vaker te hard bijten en hun nagels gebruiken tijdens het spelen met hun eigenaar of met andere katten omdat ze deze sociale grenzen nooit hebben geleerd. Om dit gedrag (enigszins) bij te sturen is het belangrijk om de kitten nooit te straffen. Straf werkt niet om gedrag voorgoed af te leren en het maakt de kitten enkel angstig. Wanneer de kitten hard bijt of krabt kun je het spel beter afkappen en hem (tijdelijk) negeren.
Speel niet met je handen met een kitten maar met een speelhengel
Wat ook belangrijk is, is dat je niet met je handen speelt maar met speelgoed zoals een speelhengel. Op deze manier leert de kitten je handen niet te zien als een prooi. Kies liever voor een speelhengel.
Kittens afleren dingen stuk te bijten
Vroeggescheiden katten vertonen ook vaker stereotype gedrag (sabbelen, maar ook kauwen of knagen op kabels, karton, behang, plastic etc.). Door de kitten te voorzien van een omgeving die enerzijds stimulerend en uitdagend is. En mogelijkheden biedt om met stress om te gaan, kan je dit gedrag afzwakken. Daarnaast hebben kittens een uitlaatklep nodig. Hebben ze een kattenmaatje, dan scheelt dat heel veel. Zijn ze alleen dan zul je zelf veel met de kitten moeten spelen.
Kitten afleren op aanrecht of eettafel springen
Wanneer je een kitten iets wilt afleren is het belangrijk om te weten waarom een kitten iets doet. In het geval van in gordijnen hangen, op het aanrecht springen. Wanneer een kitten een behoefte heeft, kiest hij hetgeen uit die deze behoefte het beste vervult. Het maakt de kat daarbij niet uit of hij dat doet door speciale kattenspullen of mensenspullen te gebruiken. Katten kunnen namelijk geen onderscheid maken tussen kattenspullen en mensenspullen.
Katten zitten graag hoog omdat dat ze een veilig gevoel geeft. Wanneer het aanrecht of de eettafel de hoogste plekken in huis zijn, zullen katten hier graag vertoeven. Omdat het aanrecht niet zo een veilige plek is voor katten, kun je de kitten daarom beter voorzien van een veilig alternatief in de vorm van een hoge krabpaal, of bijvoorbeeld een mandje aan de muur. In onze webshop vind je mooie opties, om deze te bekijken, klik hier
- Katten hangbrug
- Kattenmand muur
- Kattenprieel
Kitten afleren in gordijnen te klimmen
Katten zijn daarnaast ook graag actief, ze hebben mogelijkheden nodig om te rennen, te klimmen en klauteren. De gordijnen zijn hier ideaal voor. Ook hiervoor geldt dat voldoende klim- en klauter mogelijkheden in huis voorkomen dat de kitten de gordijnen gebruikt. Door een klimmuur te maken, voorkom je dit.
Kitten afleren om te krabben aan meubels
Katten verzorgen hun nageltjes door ze over grove materialen te wrijven. Ze hebben een natuurlijke behoefte om te krabben omdat het de nagels gezond houdt en visuele en geurmarkeringen achterlaat. Ook hiervoor geldt dat de kat het meest geschikte meubel zal uitzoeken om deze natuurlijke behoefte te bevredigen. Wanneer het meest geschikte meubel daarvoor de bank betreft, zal hij aan de bank krabben. Wanneer de krabpaal de beste plek in huis is voor de kat, zal hij automatisch overschakelen naar de krabpaal. Heb je een krabpaal in huis maar maakt de kitten er geen gebruik van? Dan staat hij wellicht niet op de juiste locatie of is de paal niet groot of stevig genoeg. Katten strekken zich graag helemaal uit tijdens het krabben.
Hoe maak ik een schootkat van kitten
Hoe graag een kat in de buurt van mensen is, hangt ook weer af van hoe hij is opgegroeid. Een kat die is opgegroeid in de woonkamer en herhaaldelijk positieve interacties heeft gehad met mensen, zal zich later volledig op zijn gemak voelen rondom mensen. Een kitten dat (gedeeltelijk) buiten is opgegroeid zal zich later minder op zijn gemak voelen rondom mensen. Dat geldt ook voor boerderijkittens die in een schuur zijn opgegroeid. Evenals kittens die in een aparte kamer of bijkeuken zijn opgegroeid.
Je kunt een kitten niet aanleren om op schoot te komen. Sommige katten vinden dit prettig, andere katten vinden het prettiger om tegen je aan te zitten. Je kunt een kitten dan ook beter niet dwingen om op schoot te komen of te knuffelen. Katten beslissen graag zelf wat ze doen op welk moment. Een kat zal hetgeen waartoe het gedwongen wordt als negatief ervaren. Daarentegen kun je de kitten beter naar jou toe laten komen wanneer de kat dit zelf graag wil. Om de kat wat aan te moedigen om je op te zoeken, kun je iedere dag om een bepaalde tijd ergens rustig gaan zitten (bijvoorbeeld op de bank). En hem iets lekkers te geven op je schoot. Dit nodigt de kat uit om lekker bij je te komen zitten en dit te zien als een speciaal momentje tussen jullie twee.
Heb je een vraag over een kitten opvoeden of hulp nodig?
Voor vragen rondom kittens en andere vragen over katten kun je terecht bij Lekker in je Vacht. De kattenvragen worden altijd snel en professioneel beantwoord door de kattengedragstherapeut van Lekker in je Vacht! Je kunt contact opnemen via het servicegebied.
[starbox]
Anne-Jet
Hoi!
Ik heb een klein probleem waar ik al een tijdje mee zit en niet opgelost krijg. M’n kitten, Charlie, is nu 4 maanden oud en ik probeer haar een zo fijn mogelijk huis te bieden. We spelen elke dag een aantal keer met een grote speelhengel, zodat ze haar speelplezier kwijt kan wat ook werkt als een goede uitlaatklep. Tot nu toe heeft ze bijna nooit naar m’n handen of voeten gegrepen, misschien 1 of 2x maar als ik genoeg met haar speel is er eigenlijk niks aan de hand. Nu is er alleen 1 ding wat ik lastig vind, namelijk het gedrag wat ze op bed vertoont: Wanneer ik ga slapen zorg ik er altijd voor dat ze goed is uitgespeeld en gegeten heeft zodat ze een goede nacht kan hebben. Dit gaat vaak goed, maar het probleem ontstaat de volgende ochtend. Als het licht wordt en de nieuwe dag begint, springt ze op de bobbels in bed (mijn voeten). Nu is het nog niet pijnlijk, maar wanneer het zomerdekbed erop gaat wordt dit een ander verhaal. Ik denk dat ze het doet omdat ze wil spelen, want ze vertoont ook dit gedrag als haar bakje nog vol is. Is het verstandig dat ik haar elke keer van het bed afhaal? Lastige is dat dit wel kan oplopen tot zo’n 15x of meer. Ook lukt het mij niet om dit even consistent te doen omdat ze dit gedrag ook vertoont als ik nog half in dromenland ben… Of moet ik het volledig negeren en hopen dat ze hier mee stopt? De optie om m’n deur dicht te doen bestaat helaas niet, want ik woon in een grote open ruimte. Wel ben ik al gestopt met het bed als speelplaats te gebruiken zodat ze dit minder daarmee gaat associëren, maar verder weet ik niet goed hoe ik dit verder kan aanpakken. Advies zou echt ten zeerste gewaardeerd worden, namens mij maar ook Charlie!
Denise van Lent
Hoi Anne-Jet, ik lees in je berichtje dat je het bed gebruikte als speelplek. Nu bespringen kittens alles wat beweegt, maar als hij dit ziet als de plek om te spelen krijg je dit gedrag lastig afgeleerd. Probeer zijn aandacht te verschuiven naar andere locaties door daar interactief speelgoed te plaatsen waarmee hij kan spelen. Voor gerichter advies kan er altijd een bel-consult worden ingepland. Succes met Charlie!