De kattenfontein is erg populair onder kattenbaasjes. We vinden het tegenwoordig niet alleen belangrijk dat een kat lekker eet, maar ook dat hij goed drinkt. Kattenbaasjes raken zich er steeds meer van bewust dat het belangrijk is dat een kat voldoende drinkt om bijvoorbeeld blaas- en nierproblemen te voorkomen.

Een kat drinkt in de natuur nauwelijks omdat de prooien die hij vangt, heel veel vocht bevatten. Gemiddeld bevat een natuurlijke kattenprooi zoals een knaagdiertje of vogeltje zo tussen de 70% – 80% water. Katten hebben daarom van nature geen sterk dorstgevoel waardoor ze dus juist heel weinig drinken.

Maar het droogvoer wat onze huiskatten te eten krijgen bevat nauwelijks vocht (10%) waardoor ze eigenlijk meer moeten drinken. Maar dat doen ze dus niet uit zichzelf.

Sterker nog, uit onderzoek blijkt zelfs dat ze minder drinken wanneer ze alleen brokjes te eten krijgen! ^1,2,3

Katten reageren niet op dat weinige vocht in hun eten door meer te drinken, maar door de urine sterk te concentreren.⁴

 Dat kan een probleem worden, omdat heel sterk geconcentreerde urine de kans op blaasgruis vergroot.

Het is daarom belangrijk dat we onze katten een beetje motiveren om genoeg water te drinken. En veel kattenbaasjes zien de kattenfontein als dé oplossing voor dit probleem. Maar klopt dat wel? In deze blog zetten we de zin en onzin van de populaire drinkfontein op een rijtje.

Drinken katten liever van stromend water of stilstaand water?

In de natuur worden dieren aangetrokken tot stromend water

Als we kijken naar de natuurlijke situatie worden wilde dieren vooral aangetrokken door het geluid en ook wel de geur van vers, stromend water. Stromend water bevat meer zuurstof en is vaak veiliger om te drinken dan stilstaand water. Stilstaand water is een broedplaats voor insecten, bacteriën en virussen. Ook kunnen karkassen van dode dieren en uitwerpselen zich in stilstaand water verzamelen.

Dit is gelijk de reden waarom je de drinkbak van je kat beter niet naast zijn voerbak of kattenbak kan zetten. Het is voor de kat heel onnatuurlijk om te drinken op een plek waar ook wordt gegeten of de behoefte wordt gedaan. 

Er zijn ook huiskatten die aangetrokken lijken te worden tot stromend water

Sommige huiskatten drinken ook graag stromend water – of het nu uit de toiletpot, uit de douchekop of uit de kraan komt. Sommige katten drinken zelfs overal water behalve uit hun eigen drinkbakje. De vraag is of deze katten het stromende water echt fijn vinden of een beter alternatief zoeken voor hun te kleine drinkbakje.

Het is namelijk algemeen bekend dat de meeste standaard drinkbakjes te klein zijn om uit te drinken zonder dat de gevoelige snorharen tegen de rand van zo’n bakje komen.

Katten vinden het niet fijn als hun overgevoelige snorharen telkens worden aangeraakt. Ze kunnen zich ook kwetsbaar voelen als ze drinken uit een waterbak die op een voor katten onveilige plek staat, zoals dicht bij een kattenluikje of in een smalle gang.

Uit onderzoek blijkt dat katten niet méér gaan drinken door stromend water 

Het klinkt zo logisch dat katten meer of vaker drinken van lekker, vers stromend water. Het idee dat katten een voorkeur hebben voor stromend water uit bronnen zoals kattenfonteinen, zijn te herleiden naar natuurlijk kattengedrag. Kattenfonteinen worden daarom vaak aanbevolen om drinken te bevorderen. Toch blijkt uit onderzoek niet dat katten meer of vaker drinken van stromend water.^5,6 Heb je een kat met blaasgruis waardoor hij echt meer moet drinken, is de fontein dus geen kant en klare oplossing.

Uit onderzoek blijkt ook dat niet alle katten een voorkeur hebben voor stromend water 

Uit onderzoek blijkt dat we niet kunnen zeggen dat alle katten liever stromend water drinken.⁵ Katten lijken vooral allemaal hun eigen voorkeur te hebben. De ene kat vindt het veel fijner om te drinken uit een waterschaal, een andere kat vindt het fijner om uit een fontein te drinken. En sommige katten ervaren zelfs veel stress van stromend water. Dit is dus per kat verschillend. Dat katten nu niet per se van stromend water houden, is ook goed te verklaren.

De kat is dan ook een woestijndier; er is geen stromend water in de woestijn

Het was helemaal niet zo gek om er vanuit te gaan dat katten een voorkeur zouden hebben voor stromend water. De meeste wilde dieren worden immers instinctief aangetrokken door stromend water.

Maar….de kat is een woestijndier. Omdat water zo schaars is, halen de meeste woestijndieren – en zo ook de kat – hun water uit het voedsel dat zij eten.

Het weinige water dat er wel is, betreft regenwater. En als dit al een klein plasje of poeltje vormt, dan stroomt dit zeer zeker niet.

Wanneer je kijkt naar de praktijk en het water dat buitenkatten drinken, dan komt dit ook overeen. Het betreft veelal regenwater wat ze drinken; plasjes regenwater, volgelopen bloempotten of gieters. En ook de vijvers en sloten zijn populaire waterbronnen voor onze buitenkatten. En ook dat is geen stromend water.

Wat dus vooral heel natuurlijk en aantrekkelijk is voor katten, is regenwater. Stromend water is dus eigenlijk niet zo heel natuurlijk voor de kat. En daarom is het ook niet zo gek dat uit onderzoek is gebleken dat katten stromend water nu niet allemaal even aantrekkelijk vinden, en er ook niet meer door gaan drinken.

Wat is het voordeel van een drinkfontein voor een kat?

Een drinkfontein heeft vaak een filter die het water zachter maakt door het water te ontkalken. Regenwater is van nature ook zacht water. Het kan dus zo zijn dat je kat het zachte water gewoonweg lekkerder vindt.

Daarnaast zijn er aanwijzingen dat sommige katten een voorkeur hebben voor stromend water. Voor die groep is een kattenfontein als extra drinkbron natuurlijk heel fijn om te hebben.

Omdat katten bewegende dingen beter kunnen zien dan stilstaande, is dat stromende water ook vaak interessant om naar te kijken en mee te spelen. 

Daarnaast is zo’n Catit Pixi fontein natuurlijk voor ons kattenbaasjes gewoon ook een leuk ding om te zien.

De snorharen van je kat zijn ontzettend gevoelig en geven hem informatie over de omgeving.

Het zijn tastharen en deze raken overbelast als ze steeds worden aangeraakt, bijvoorbeeld tijdens het drinken uit een te smal waterbakje.

Ze kunnen er zelfs een aandoening door krijgen die snorhaarstress of snorhaarmoeheid heet. Met een drinkfontein drinkt je kat meestal of direct van een waterstroompje of van een platte drinkschaal waardoor de snorharen geheel vrij blijven tijdens het drinken.

Hoe vaak water verversen drinkfontein kat?

Ververs het water van de kattenfontein om de dag. De meeste kattenfonteinen zijn uitgerust met een filter waardoor het drinkwater schoner blijft. In de praktijk wordt de aanwezigheid van zo’n filter veelal gezien als excuus om minder vaak (of zelfs niet) te verversen of schoon te maken.

Een veelgehoorde klacht over de kattenfontein is dan ook dat het water zo snel smerig en groen wordt. Met “snel” wordt dan een dag of 4 à 5 bedoelt. Wanneer je de fontein en het filter niet goed schoonmaakt of op tijd vervangt, vormen ze een bron voor bacteriën en alg. En dat maakt het drinkwater natuurlijk niet aantrekkelijker voor je kat.

Met een fontein kun je de kat voorzien van stromend water. Maar ook een fontein moet regelmatig schoongemaakt worden, net zoals de waterbak van de kat.

Je pakt zelf immers ook iedere dag een schoon glas om uit te drinken, toch?

Maak je fontein daarom wekelijks goed schoon en hou de richtlijn van de fabrikant aan voor het vervangen van de filters. Heb je meerdere katten? Dan zul je de filters vaker moeten vervangen en het water vaker moeten verversen.

Wat is de beste drinkfontein voor een kat?

De beste drinkfontein voor je kat in 2023 is de Catit Pixi Smart fontein. Deze leuk vormgegeven fontein in de vorm van een kat in lieve pastelkleuren is super stil en reinigt het drinkwater door drievoudige filtering én UV sterilisatie.

Het Uv-licht doodt bacteriën en algen waardoor het drinkwater langer schoon blijft. Hij is ook onderweg te bedienen met de gratis PIXI app.

De neus en snorharen zijn LED-verlicht en werken als een indicator voor het waterpeil. Je kunt dus precies zien wanneer de fontein leeg is en moet worden bijgevuld. Daarnaast biedt deze waterfontein drie verschillende drinkopties:

1. Gebogen waterstraal met drinktuitje
2. Zacht borrelend water zonder drinktuitje
3. Direct drinken van de RVS drinkschaal.

Wanneer je op zoek bent naar een iets minder uitgebreide kattenfontein (zonder UV sterilisatie en zonder Pixi app) dan is de Catit Pixi design fontein een goede en budgetvriendelijke optie.

Algemene aanbevelingen voor het aanbieden van drinkwater (met of zonder kattenfontein)

• Gewoon ongefilterd kraanwater is prima voor katten en wordt meestal goed geaccepteerd
• Wat betreft de plaats van de drinkopties; plaats een drinkoptie in elke ruimte waar de kat komt. Het liefst op elke verdieping van het huis.
• Een lichte verhoging kan het drinken bij oudere katten met artrose vergemakkelijken
• Ook kan er buiten schoon regenwater gegeven worden (b.v. lege bloempotten, gieters of schalen die vol mogen lopen met regen)
• Biedt je kat verschillende drinkopties aan op verschillende plekken; uit de buurt van de voerbak of kattenbak
• Gebruik grotere (40 cm diameter) ondiepe waterschalen en kommen of maak een kattenaquarium
• Kattenfonteinen kunnen een extra drinkoptie zijn voor katten met een voorkeur voor stromend water 
• Door het water zelf een lekker smaakje te geven en de drinkomstandigheden te verbeteren kun je de kat meer laten drinken.

Bronnen

1. Thrall, BE, Miller, LG. Water turnover in cats fed dry rations. Feline Pract 1976;6:10.
2. Seefeldt SL, Chapman TE. Body water content and turnover in cats fed dry and canned rations. Am J Vet Res 1979;40:183-185.
3. Buckley CMF, Hawthorne A, Colyer A, et al. Effect of dietary water intake on urinary output, specific gravity and relative supersaturation for calcium oxalate and struvite in the cat. Br J Nutr 2011;106:S128-S130
4. Greco DS, Zanghi B et al. 2014 The effect of feeding inversely proportional amounts of canned versus dry food on water consumption, hydration and urinary parameters in cats in World Small Animal Veterinary Association Congress Proceedings, Cape Town, South Africa
5. Pachel, C., & Neilson, J. (2010). Comparison of feline water consumption between still and flowing water sources: A pilot study. Journal of Veterinary Behavior, 5(3), 130-133.
6. Robbins, M. T., Cline, M. G., Bartges, J. W., Felty, E., Saker, K. E., Bastian, R., & Witzel, A. L. (2019). Quantified water intake in laboratory cats from still, free-falling and circulating water bowls, and its effects on selected urinary parameters. Journal of feline medicine and surgery, 21(8), 682-690.