Katten binnenhouden

Katten binnenhouden is wel zo veilig. Het voorkomt dat je kat wordt blootgesteld aan heel veel gevaren. En ook dat je kat anderen veel overlast bezorgd. Anderzijds is de natuur spannend! Katten komen van nature niet voor in woonkamers. De natuur is onvoorspelbaar en daarom erg interessant voor alle dieren, dus ook voor de kat. Een binnenkat die nooit buiten komt, kan zich daarom ook stierlijk gaan vervelen. Uit onderzoek blijkt dat binnenkatten die nooit buiten komen, een groot risico lopen op stress (verveling) en obesitas. Katten volledig binnenhouden is dus niet de oplossing. Moeten we katten dan los laten lopen buiten? Nee, zegt de wetenschap. Want de grote gevaren van buiten wegen niet op tegen de vrijheid. Het is dus nog niet zo’n eenvoudig vraagstuk om op te lossen. Waar doe je nu het beste aan? Daar gaat deze blog over.

Overlast door loslopende buitenkatten

Loslopende katten zorgen zonder uitzondering voor grote overlast in hun omgeving. Wanneer je ervoor kiest om je eigen kat buiten los te laten lopen, realiseer je dan dat dit voor veel overlast zorgt. Onderschat de ergernis die je loslopende kat kan geven niet. Zelfs de allergrootste kattenliefhebber heeft jouw kat waarschijnlijk liever niet in zijn eigen tuin.

Soms heb je geen keuze, zoals bijvoorbeeld het geval is wanneer je een echte buitenkat adopteert die niet anders gewend is dan het buitenleven. Maar heb je een jonge kat en sta je voor de keuze, laat deze dan liever niet vrij buiten rondlopen, maar zorg voor een veilige, afgezette buitenomgeving. Een kat heeft wel de mogelijkheid nodig om naar buiten te kunnen, maar het is niet per se nodig of wenselijk om hem los te laten lopen. Katten kunnen grote schade aan spullen veroorzaken. Deze schade kan de buurman overigens op jou verhalen, want het baasje is verantwoordelijk.

Buitenkatten sproeien tegen tuinmeubels, bloempotten, schuttingen en voordeuren

Een buitenkat heeft het maar druk met zijn buitenzijn. Hij inspecteert dagelijks zijn territorium en zoekt altijd mogelijkheden om deze uit te breiden. Het markeren van het territorium maakt deel uit van zijn dagelijkse routine en is natuurlijk gedrag. De kat laat visuele en olfactorische (geur) boodschappen achter voor andere katten. Dat doet hij bijvoorbeeld door te krabben aan een boom maar ook door urine te sproeien. Het kan erg vervelend zijn wanneer dit gebeurt tegen je buurman zijn tuinmeubelen of voordeur.

Buitenkatten plassen of poepen bij buren in de tuin

De kat heeft van nature voorkeur om zijn behoefte te doen in fijn, los, zanderig materiaal waar hij goed in kan graven. Tot grote ergenis van velen, vertaalt deze behoefte zich nogal eens tot het poepen in de kinderzandbak of het bloemenhofje van de buren.

Buitenkatten verstoren of doden geliefde huisdieren

Een buitenkat houdt zich daarnaast bezig met jagen. Ook buitenkatten die genoeg te eten krijgen, zullen jagen. Dit gedrag zit in de kat – die een roofdier is – opgesloten. Dit natuurlijke gedrag kan voor grote frustratie zorgen wanneer hij de buren hun eigenhandig gefokte konijnen, fazanten of vijvervissen tot prooidier heeft gereduceerd. Bepaalde kattenrassen zoals de Bengaal staan erom bekend dat zij vaker in het asiel eindigen doordat ze buiten jagen als ze loslopen.

Ook egelhuisjes waar (katten)voer in staat kunnen worden verstoord door je loslopende kat.

Natuurlijk jagen katten daarnaast ook op knaagdieren en vogeltjes. Hoewel dat zeker onwenselijk is, “lijken de vele vogelslachtoffers die katten maken er niet voor te zorgen dat populaties van de algemene vogelsoorten op landelijk niveau onder druk staan” [bron: vogelbescherming]

Buitenkatten geven veel stress bij binnenkatten

Wanneer katten vreemde katten buiten zien of deze zien vanuit hun eigen tuin geeft dit veel stress. Een vreemde kat wordt namelijk gezien als bedreiging. Ze kunnen hier zo’n last van hebben dat het ervoor zorgt dat ze in huis gaan plassen. Je loslopende buitenkat kan er dus voor zorgen dat andere katten onzindelijk worden en daardoor misschien wel in het asiel terecht komen. Dit wil je als grote kattenliefhebber natuurlijk niet op je geweten hebben.

Katten worden dus gelukkig van een buitenleven, maar zijn omgeving vaak ongelukkig. Is het een oplossing om van alle buitenkatten, binnenkatten te maken?

De gevaren voor loslopende buitenkatten

Buiten hebben katten alle ruimte en de vrijheid om hun natuurlijke gedrag te uiten. Toch is uit onderzoek gebleken dat de vrijheid van loslopende buitenkatten niet opweegt tegen de vele gevaren die ze lopen. De gevaren waaraan loslopende buitenkatten worden blootgesteld:

• Verwonding of zelfs overlijden door een aanrijding
• Infecties, ziekten, verwonding door gevechten met andere buitenkatten of honden
• Grotere kans op parasieten (wormen, vlooien, teken)
• Grotere kans op ziekten zoals niesziekte en kattenziekte
• Vergiftiging door het eten of drinken van vreemde substanties (koelvloeistof, bestrijdingsmiddelen, slootwater met blauwalg)
• Vergifiting door pesticiden, lelie stuifmeel, teer, koelvloeistof op de vacht/poten krijgen en dit oplikken
• Verwonding of overlijden door het vallen van hoogtes
• Vast komen te zitten in prikkeldraad
• Verstikking of verwonding door halsbandje kattenluikje
• Verdrinking
• Vast komen zitten in regenafvoersystemen
• Vast komen zitten in kruipruiptes van huizen
• Gewond raken in bouwplaatsen
• Bejagen van vergiftigde prooidieren (slakken met slakkengif, muizen die muizengif hebben gegeten)

Als je dit tegen elkaar opweegt, dan verliest de loslopende buitenkat het qua welzijn van de binnenkat. En zeker van de binnenkat met toegang tot een veilig stukje buiten zoals een afgezette tuin, balkon of kattenren. De voordelen van de vrijheid van de buitenkat weegt niet op tegen alle gevaren. Uit onderzoek blijkt dat de kat zelf veel risicogedrag vertoont buiten. Katers en kittens nog meer dan poezen. Daarnaast is er ook nog een hele kleine kans dat een kat ten prooi valt aan een kattenhater.

Moeten we dan maar alle katten binnenhouden?

Om gelukkig te blijven, moet de kat iedere dag weer iets nieuws kunnen ontdekken. De natuur biedt de kat alles wat hij nodig heeft. Wat binnenkatten dagelijks aan nieuwe dingen kunnen ontdekken, hangt af van hetgeen hun lieve kattenbaasjes aanbieden. Het is best lastig om de onvoorspelbare natuur, binnenshuis na te bootsen. Het kost een baasje best wat tijd, geld en energie om een binnenkat te voorzien van een uitdagende en stimulerende leefomgeving. Dit is een van de redenen waarom sommige kattenbaasjes ervoor kiezen om hun kat wél buiten los te laten lopen.

Maar de kat heeft dus meer voordelen van niet vrij buiten lopen. Lekker in je Vacht adviseert nieuwe katteneigenaren om hun katten te voorzien van een veilige afgesloten buitenruimte. Dat betekent dus niet dat we katten binnenhouden, maar ervoor zorgen dat ze veilig naar buiten kunnen. Het is een ander verhaal, wanneer we het hebben over katten die al vanaf jonge leeftijd gewend zijn om buiten te komen. Voor hen kan de overgang van vrije toegang naar een afgesloten buitenruimte erg moeilijk (stressvol) zijn en in sommige gevallen zelfs onmogelijk. Hoe groter en uitdagender de afgezette buitenruimte is, hoe groter de kans is dat dit lukt. Oftewel, je hebt voor dit soort katten dus een hele grote afgezette tuin nodig.

Beste veilige buitenruimte voor katten: afgezette tuin

Wanneer we katten binnenhouden, is het wel zo fijn als ze toch veilig van het buitenleven kunnen genieten. De tuin afzetten en katproof maken is de beste manier om de (binnen)kat van een veilige buitenruimte te voorzien. Je kunt dit bijvoorbeeld doen door beugels aan de bovenkant van de schutting te monteren. En aan deze beugels monteer je vervolgens kattennet. Dit houdt je eigen katten in de tuin, en vreemde katten uit de tuin. Op deze manier kan je kat buiten komen maar is hij tegelijkertijd ook veilig.

Ook een balkon kun je met kattennet afschermen zodat de kat toch een klein stukje heeft om buiten te komen. En daarnaast kun je een kattenren plaatsen om de kat veilig te houden.

Kat aan de lijn

Heb je geen mogelijkheden om de tuin of het balkon af te zetten, kun je zelf met de kat naar buiten. Dit heeft niet de voorkeur, maar is wel een mogelijkheid als de rest niet kan. Dit is nooit een kwestie van de kat een tuigje aantrekken en hem buiten neerzetten. Een kat moet wennen aan het dragen van een tuigje. En ook voor het lopen aan de lijn is enige training nodig.

Uit de volgende YouTube video’s van Lekker in je Vacht wordt duidelijk dat het nog niet zo makkelijk is om de kat aan de lijn te laten lopen en dat de kat hier begeleiding bij nodig heeft:

Kat wennen aan het dragen van een tuigje

Hoe leer je je kat buiten te lopen aan de lijn

Vragen? Advies nodig?

Voor al je vragen over dit onderwerp of voor andere vragen over katten kun je terecht in ons servicegebied.

Bronnen:

• Tan, S. M., Stellato, A. C., & Niel, L. (2020). Uncontrolled outdoor access for cats: An assessment of risks and benefits. Animals, 10(2), 258.
• De Assis, L. S., & Mills, D. S. (2021). Introducing a controlled outdoor environment impacts positively in cat welfare and owner concerns: The use of a new feline welfare assessment tool. Frontiers in veterinary science, 7, 1161.
• Machado, D. D. S., Gonçalves, L. D. S., Vicentini, R. R., Ceballos, M. C., & Sant’Anna, A. C. (2020). Beloved Whiskers: Management Type, Care Practices and Connections to Welfare in Domestic Cats. Animals, 10(12), 2308.
• Loyd, K. A. T., Hernandez, S. M., Abernathy, K. J., Shock, B. C., & Marshall, G. J. (2013). Risk behaviours exhibited by free‐roaming cats in a suburban US town. Veterinary Record, 173(12), 295-295.
• Chalkowski, K., Wilson, A. E., Lepczyk, C. A., & Zohdy, S. (2019). Who let the cats out? A global meta-analysis on risk of parasitic infection in indoor versus outdoor domestic cats (Felis catus). Biology Letters, 15(4), 20180840.