Kat poept in huis, wat te doen?

Wat doe je wanneer je kat overal in huis poept behalve op de kattenbak? Poepen in huis is een complex probleem dat vaak niet op te lossen is met een simpele tip zoals het plaatsen van een extra kattenbak. Bij plassen in huis maken we onderscheid tussen plassen en sproeien. Bij plassen wordt de blaas geleegd, terwijl sproeien een vorm van communicatie is. Een kat poept nooit zomaar in huis, hij heeft daar altijd een goede (katten) reden voor. Ook bij poepen is er een tweedeling te maken tussen poepen als vorm van communicatie (markeren) of het legen van de darmen (ontlasten).  De redenen waarom je kat liever in huis poept dan op de kattenbak zijn grofweg te verdelen in drie categorieën:

1. Er is sprake van een lichamelijke oorzaak
2. Er is sprake van een gedragsmatige oorzaak
3. De kat ervaart de kattenbak als onprettige plek

Je kat poept in huis omdat hij ziek is of pijn heeft

Poepen doet pijn bij de kat

Katten kunnen ongemak ervaren op de kattenbak wanneer het poepen zelf pijnlijk is, zoals het geval is bij diarree en verstopping. Maar ook verstopte anaalklieren en kloofjes rondom de anus kunnen het poepen erg ongemakkelijk maken.

De bewegingen rondom poepen doen de kat pijn

Ook de bewegingen die gepaard gaan met het doen van de behoefte op de kattenbak kunnen pijnlijk zijn. De kat moet allereerst in de kattenbak klimmen, daarna moet hij hurken, persen, graven en de bak weer uitkomen. Er zijn verschillende aandoeningen die één of alle van deze bewegingen rondom het kattenbakgebruik pijnlijk kunnen maken. Artrose is een aandoening van de gewrichten die bewegen pijnlijk maakt en vooral bij katten ouder dan 6 jaar voorkomt.

Er zijn verschillende hulpmiddelen voor katten met artrose beschikbaar die hun dagelijks leven vergemakkelijkt. Een kattenbak met een lage instap is voor artrose katten erg prettig. Daarnaast kunt je beter geen houtkorrel of grof grit als kattenbakvulling gebruiken, omdat de artrose kat zijn pootjes hierin een beetje wegzakken. De kat moet dan meer moeite doen om zijn evenwicht te bewaren. Een fijne korrel biedt de kat meer stabiliteit.

Kattenbak aversie door pijn of ongemak

Een kat koppelt pijn of ongemak aan de plek waar hij deze heeft ervaren. Op deze manier kan de kat een ‘kattenbak aversie’ ontwikkelen, wat zoveel betekent als weerstand of weerzin tegen de kattenbak. De kat creëert het idee in zijn hoofd dat ‘de kattenbak zorgt voor de pijn’. Een kat zal pijn altijd willen voorkomen. Dat doet hij door de plek (kattenbak) waar hij eerder pijn had, te vermijden. Op deze manier kan pijn en ongemak leiden tot onzindelijke katten. De oplossing hiervoor is allereerst de oorzaak die de pijn veroorzaakt weg te nemen. Daarnaast is het raadzaam om alles rondom het kattenbakgebruik zo aantrekkelijk mogelijk te maken.

Je kat poept in huis omdat hij de kattenbak niet prettig vindt

Wanneer er sprake is van ontlasten of het legen van de darmen in huis, heeft dit vaak te maken met de kattenbak omstandigheden. Wanneer de kat een onprettig gevoel (angst) of ervaring (onprettige geur/scherp gevoel onder de pootjes/niet makkelijk kunnen draaien) heeft op de bak, kan dit ook leiden tot een kattenbak aversie. De kat ontwikkelt weerstand tegen de kattenbak omdat hij deze plek met het vervelende gevoel of de vervelende ervaring associeert. Hij zal dan liever op een andere plek poepen waar hij dit vervelende gevoel of deze nare ervaring niet heeft.

Het is daarom belangrijk dat de kattenbakken voldoen aan de aangeboren natuurlijke voorkeuren van de kat. Dat betekent dat het aantal kattenbakken afgestemd is op het aantal katten dat je hebt en de grootte van het huis. Dat de kattenbak op een geschikte locatie staat. Dat de grootte van de kattenbak juist is, en de soort kattenbak klopt, en dat het juiste type kattenbakvulling wordt gebruikt.

Als je kat in huis poept omdat hij de kattenbak niet prettig vindt tref je drollen aan op niet opvallende plekken

Wanneer sprake is van ontlasten en niet van markeren, treft je de ontlasting vaak aan op beschutte, niet opvallende plekken in huis zoals in een hoekje van de woonkamer. De kat zal dan ook zijn drollen proberen te begraven, omdat dit onderdeel is van het ontlastings-gedrag. Ook wanneer de kat net naast de kattenbak poept, is dit vaak (maar niet altijd) een indicatie dat er sprake is van ontlasten en niet van markeren. De kat had namelijk wel de intentie om het in de bak te doen, maar iets hield hem tegen. De verstorende factor kan de kattenbak zelf zijn, maar ook een andere kat, een kind of ander dier (hond).

In 80% van de gevallen heeft poepen in huis echter niet direct iets te maken met de kattenbak. Je kat lijkt misschien in huis te poepen zonder goede reden, maar als hij tot het grote meerendeel behoort, zijn er heel goede (katten) redenen voor zijn gedrag.

Gedragsmatige oorzaken voor poepen in huis

Er is weinig informatie op internet over dit onderwerp te vinden, maar voor de kat is poep niet altijd gewoon maar poep. Voor de kat kan een drol een zeer effectieve manier zijn om te communiceren met zijn soortgenootjes. Niet alleen is zo’n dampende hoop goed zichtbaar vanaf een afstand, het geeft ook nog eens een sterke geur af. Niet alleen omdat poep stinkt, maar er wordt ook vermoed dat ontlasting een beetje feromonen bevat. Feromonen zijn geurstoffen die een boodschap overdragen tussen dieren van dezelfde soort. Kattenpoep is dus een krachtige vorm van communicatie en valt net als sproeien en krabben onder markeergedrag.

Als je kat in huis poept omdat hij markeert vindt je drollen op prominente plekken

Wanneer je kat poept omdat hij een boodschap wil overbrengen aan andere katten, vind je zijn drollen op prominente plekken in huis. In drukke wandelgangen in huis bijvoorbeeld, op bed, in de doorgang van een deur of op hoge plekken zoals de bank, op de eettafel, of het aanrecht. Ook plekken die toegang geven tot belangrijke plekken voor de kat kunnen het doelwit worden van deze vorm van communicatie. Sommige katten geven op deze wijze aan waar hun territorium zich bevindt, andere katten gebruiken het om hun eigen vertrouwde geur te vermengen met die van hun baasjes. De combinatie van de geur van zijn veilige baasje vermengt met zijn eigen vertrouwde geur werkt rustgevend voor een kat. Dat laatste wordt ook wel associatief-markeren genoemd.

Wanneer je kat in huis poept om te markeren zou je een gedragstherapeut kunnen inschakelen

Om het laatstgenoemde probleem in zijn geheel aan te pakken, is het raadzaam om samen te werken met een kattengedragstherapeut die hier ervaring mee heeft. Deze vorm van onzindelijkheid is namelijk erg complex waardoor simpele (telefonische/online) tips als ‘een extra kattenbak neerzetten’ niet zullen werken. Het gaat bij deze vorm van onzindelijkheid vooral om de vraag welke factoren in de omgeving ervoor zorgen dat de kat zich genoodzaakt voelt om op deze manier te communiceren. Er spelen vaak meerdere factoren door elkaar heen, waardoor het lastig is om het probleem zelf te tackelen. Door deze factoren weg te nemen, hoeft de kat niet meer op deze wijze te communiceren, waardoor het gedrag stopt. Voor dit probleem is een gedragsobservatie en een gedragsbehandeling door een gedragsexpert nodig.

Poept je kat buiten de bak? Tijdens een gedragsbehandeling kom je erachter

• Van welk probleem er nu precies sprake is (ontlasten of markeren)
• Hoe de onderlinge band tussen je katten is en hoe deze band eventueel bijdraagt aan de onzindelijkheid
• Hoe je de band tussen je katten kunt versterken
• Hoe spanning tussen je katten onderling kunt verminderen
• Hoe goed jouw kat met stress kan omgaan en hoe goed hij zich kan aanpassen aan nieuwe situaties. Ook leer je wat dit te maken heeft met het ontwikkelen van een onzindelijkheidsprobleem
• Welke negatieve emoties je kat ervaart (stress, angst, onveilig gevoel) en hoe dit bijdraagt aan de onzindelijkheid
• Hoe je de kat zijn gevoel van veiligheid en de controle over zijn eigen leven kunt vergroten
• Waarom je kat op bepaalde plekken poept en hoe je dit kunt oplossen
• Hoe je kat zijn aangeboren instincten zijn kattenbak voorkeuren beïnvloeden en hoe je heel simpel kunt voldoen aan deze behoeften. De kattenbak wordt zo aantrekkelijk mogelijk voor de kat waardoor hij elke keer weer gebruik zal maken van de kattenbak
• De meest recente gedragsmodificatie technieken om ongewenst gedrag of negatieve emoties op te lossen
• Simpele aanpassingen in huis zodat de kat beter kan omgaan met eventuele spanningen, waardoor hij weer sneller kan ontspannen
• Je kunt doen om stressfactoren in huis te verminderen of in zijn geheel weg te nemen
• Wat de beste locatie, welke soort en afmeting van de kattenbak het meest geschikt is voor je kat en welke je beter kunt vermijden om een kattenbak aversie te voorkomen
• Welke kattenbakvulling je het beste kunt vermijden om een kattenbak aversie te voorkomen

Opmerkingen, vragen?

Wanneer je je eigen situatie wil voorleggen aan en overleggen met een gedragsdeskundige of hulp nodig hebt om dit probleem op te lossen kun je contact opnemen via het servicegebied.

[starbox]