Hoeveel ruimte heeft een kat nodig?

Hoeveel ruimte heeft een kat nodig? Het is een veelgestelde vraag door mensen die overwegen om een kat aan te schaffen. De vraag hoeveel ruimte een kat nodig heeft, is echter nog niet zo makkelijk te beantwoorden. Omdat geen kat gelijk is, bestaan er voor elke kat verschillende mogelijkheden. Wat alle katten met elkaar gemeen hebben is dat ze zich goed willen voelen, gezond willen blijven en natuurlijk gedrag moeten kunnen vertonen. Er zijn daarom wel enkele algemene uitgangspunten te benoemen die als leidraad kunnen dienen om te bepalen of je woning geschikt is voor één of meerdere katten. Daarbij is niet alleen belangrijk hoe groot de woning is, maar vooral ook wat je met de beschikbare ruimte doet.

Een groot huis biedt in de regel meer mogelijkheden om de kat te laten rennen, te jagen, nieuwe dingen te laten onderzoeken en te klimmen en klauteren. In een kleinere woning ben je beperkter qua mogelijkheden om de kat te voorzien in zijn natuurlijke behoeften. Een kleinere woning vereist daarom wat meer creativiteit van jezelf. En vaak is het noodzakelijk om je ook te richten op de vertikale ruimte (muren, plafond) in huis.

Hoewel het goed mogelijk is voor een kat om te overleven in een zeer kleine woonruimte, is er meer nodig om de kat een volwaardig en gelukkig leven te bieden. Een ongeschikte leefruimte kan bijdragen aan gedragsproblemen zoals ruzie tussen katten, het eten van planten, overgewicht, sloopgedrag, onzindelijkheid, veel miauwen of angst en onrust. In deze blog kijken we naar de natuurlijke behoeftes van de kat en laten we je zien welke eisen de kat stelt aan zijn leefruimte om gezond te blijven en écht lekker in zijn vel te zitten.

Hoeveel ruimte heeft een kat nodig? Zo groot dat conflicten kunnen worden vermeden

Timesharing

Het sociale reilen en zeilen van katten is wetenschappelijk onderzocht. Katten zijn conflictmijdende dieren en gaan confrontaties zoveel mogelijk uit de weg. Ze gebruiken een aantal strategieën om ruzie te voorkomen. Zo doen katten bijvoorbeeld aan ’timesharing’. Elke kat maakt op een ander moment van de dag gebruik van een bepaald plekje. Om timesharing mogelijk te maken en ruzie om hetzelfde favoriete plekje te voorkomen, zijn er van elk type plekje (plek in de zon, slaapplek, verstopplek b.v.) meerdere nodig. Zo hebben katten minimaal twee eigen slaapplekken nodig. Een op de grond die aan drie zijdes dicht is (en beschutting geeft). En een verhoogde slaapplek die de kat uitzicht op de ruimte geeft. De ruimte moet dus zo groot zijn dat je katten meerdere soorten plekjes in huis kunnen hebben. Heb je hier eigenlijk te weinig ruimte voor, denk dan ook eens aan een mandje voor aan de muur. Er zijn zelfs ruimtebespardende opties voor aan het plafond!

Hieronder enkele voorbeelden van slaap en rustplekjes voor aan de muur en het plafond die te koop zijn in onze webshop, klik hier

Genoeg kamers om zich terug te kunnen trekken

Alle katten vertoeven graag een gedeelte van de dag uit het zicht van andere katten en mensen. Dit geeft ze een gevoel van veiligheid die ze niet op een andere manier kunnen ervaren. Dit geldt nog meer voor katten die niet zo goed met elkaar overweg kunnen. Wanneer katten wel in elkaars buurt zijn, houden ze graag 1-3 meter afstand aan tussen elkaar. Een huis dat minimaal evenveel (slaap)kamers bevat als dat er katten zijn, biedt elke kat de gelegenheid om zich terug te kunnen trekken. Het meest optimaal is het als er nog een extra slaapkamer is.

Dat betekent dus dat de ruimte bijvoorbeeld groot genoeg is voor twee katten als je minimaal twee en liever nog 3 slaapkamers hebt.

De ruimte is groot genoeg als katten kunnen reageren op stresvolle veranderingen

Katten houden niet van veranderingen en onvoorspelbaarheid. Het is belangrijk dat katten verschillende opties hebben om hier op hun eigen manier op te reageren (vluchten, verstoppen, de hoogte opzoeken). Op deze manier hebben ze de controle over hun eigen leven en dit verhoogt hun gevoel van veiligheid. Hoe meer ruimte zij tot hun beschikking hebben, hoe meer opties een kat heeft om zelf te kiezen op welk moment hij in welke ruimte hij is. Uit onderzoek blijkt dat katten de voorkeur geven voor een huis waarin ze meer dan één extra kamer tot hun beschikking hebben. Katers maken wanneer ze de keuze hebben, gebruik van iets meer kamers (4-5) dan poezen (3-4).

Heb je (net) niet genoeg kamers? Maak twee kamers van een

Wanneer je wat kleiner woont en je eigenlijk niet genoeg kamers hebt, kun je dit wel enigszins ondervangen. Je kunt je katten helpen door de ruimte optisch te verdelen zodat de kijklijnen worden doorbroken. Dat betekent dat de katten elkaar niet kunnen zien omdat een groot object dit onmogelijk maakt, terwijl ze wel in dezelfde ruimte zijn. Op deze manier kunnen ze zich ontrekken aan het zicht van de ander, zonder dat je daar een extra kamer voor nodig hebt. Dit kun je doen door middel van room-dividers, gordijnen, grote planten maar ook door meubilair. Ook verstopplekken en hoge plekken bieden katten de mogelijkheid om elkaar uit de weg te gaan wanneer dit nodig is. Goede verstopplekjes zijn bijvoorbeeld een half openstaande kledingkast of een kartonnen doos. Vanuit een hoge plek kan de kat de omgeving goed overzien wat een veilig gevoel geeft.

Zoveel vierkante meter heeft een kat nodig voor alle kattenbenodigdheden 

Er bestaat geen vaste regel die bepaalt hoeveel vierkante meter een kat nodig heeft. In een lege garage van 100m2 zonder ramen wordt een kat doodongelukkig, ondanks dat hij genoeg ruimte heeft. Je kan daarom beter in kattenbenodigdheden denken in plaats van vloerruimte.

De kat heeft verschillende kattenspullen nodig om zijn natuurlijke gedrag te kunnen vertonen. Natuurlijk moet de ruimte groot genoeg zijn om al de benodigde spullen kwijt te kunnen. Deze spullen hebben allemaal een aparte eigen plek nodig. Dus de voerbak, eetbak, het toilet, speelplek, krabplek en slaapplek moeten gescheiden van elkaar zijn. Bij voorkeur heeft de kat ook genoeg opties om te kunnen kiezen waar hij wat doet op welke plek. Bijvoorbeeld minimaal twee slaapplekken, twee voerplekken en twee kattenbakken per kat. Een eigen plekje om rustig te kunnen eten zonder andere katten voorkomt bijvoorbeeld voerobsessie en eetproblemen.

Maar daarnaast beïnvloedt ook de locatie van deze spullen hoe de kat zich voelt terwijl hij ze gebruikt. Een geschikte leefomgeving is groot genoeg om alle kattenbenodigdheden kwijt te kunnen op een geschikte locatie waardoor de kat zich prettig voelt wanneer hij ze gebruikt. Genoeg kattenbenodigdheden die verspreid staan door het huis, voorkomt ook ruzie om de spullen tussen katten onderling. Wanneer de ruimte te klein is, kan er concurrentie (ruzie om spullen) ontstaan. Je kunt uitgaan van ongeveer 1.5 tot 3 meter tussen de afzonderlijke kattenbakken, tussen de voer- en waterbak en de krabpaal. Als je daar vanuit gaat, heb je minimaal 18 m2 vloeroppervlakte nodig voor je kat verdeeld over 2 kamers. Of eigenlijk geldt dit voor alle kattenbenodigdheden die hij nodig heeft. Ga je uit van een optimale situatie – en dus 3 m afstand tussen de kattenbenodigdheden – dan heb je 36 m2 nodig per kat. Dit is een grove schatting en gaat er vanuit dat elk stuk van het huis nuttig te gebruiken is.

Een kat heeft genoeg bewegingsruimte nodig

Ruimte moet groot genoeg zijn voor katten om te sprinten

Voor elk dier is het belangrijk dat hij zijn energie kwijt kan. Katten zijn sprinters. Ze bouwen energie op terwijl ze geduldig wachten op een opening om hun prooi te vangen en gooien hun energie er op het juiste moment in één keer explosief uit. Katten rennen heel snel maar niet heel lang. Strategie en een goede timing zijn net zo belangrijk als snelheid. De jacht kunnen we binnenshuis nabootsen door te spelen met de kat en hem daarbij flink te laten rennen.

Dit betekent niet dat we per se een heel grote ruimte nodig hebben. Maar je hebt wel een geschikte ruimte nodig. Een lange gang zonder obstakels waarin de kat kan sprinten, een trap die de kat op- en af kan rennen zijn voorbeelden van geschikte ruimtes. Hoe actiever je kat is, hoe belangrijker het is dat je genoeg ruimte hebt. Een zeer actief ras zoals de Bengaal of Abbesijn heeft meer ruimte nodig dan de rustigere Pers en Brits Korthaar. Onderschat ook niet de ruimte die katten nodig hebben om met elkaar te kunnen spelen. Net als kinderen, vinden katten het heerlijk om achter elkaar aan te rennen, zich te verstoppen om vervolgens weer tevoorschijn te komen. Hoe meer katten je hebt, des te meer ruimte je katten nodig hebben.

Huis moet groot genoeg zijn zodat katten kunnen klimmen en klauteren

Katten zijn van nature goede klimmers en klauteraars. In het wild gebruiken ze hier bomen voor. Ook een buitenkat heeft genoeg mogelijkheden om te klimmen en klauteren. Maar ook binnenkatten hebben deze behoefte. Om dit gedrag binnenshuis ook mogelijk te maken zijn kattentorens, klimwanden, of een grote klimpaal goede opties. Hiermee voorkom je dat de kat je eigen meubilair (gordijnen, kasten) gebruikt als klim- en klautermogelijkheid.

Nu nemen dit soort klim en klauter opties meestal best wel wat ruimte in. Dat betekent dat er ook genoeg ruimte moet zijn om katten deze mogelijkheden te geven.

Ruimte moet groot genoeg zijn voor katten om steeds nieuwe dingen te ontdekken

Katten zijn nieuwsgierige en intelligente dieren die iedere dag iets nieuws willen ontdekken. Elke ruimte is anders ingericht waardoor elke ruimte iets anders heeft om op te zitten, naar te kijken, te luisteren of te voelen. Zo heeft de kat bijvoorbeeld in de werkkamer een heel ander uitzicht door het raam dan in de hobbykamer. Een kleinere woning biedt de kat automatisch minder prikkels, waardoor je zelf actiever aan de slag zal moeten om de kat geëntertaind te houden.

Een groep katten heeft meer ruimte nodig dan één of twee katten

Een groep katten is moeilijker te huisvesten dan één of twee katten. Dit heeft ermee te maken dat wanneer meerdere katten samenleven, er vaak meerdere sociale groepen worden gevormd. De katten binnen een sociale groep kunnen prima met elkaar overweg. Maar de sociale groepen kunnen onderling minder goed met elkaar overweg.

Om deze allemaal goed te faciliteren, zul je elke sociale groep katten afzonderlijk moeten voorzien van hun eigen benodigdheden. Dat betekent dat een groep katten meer ruimte en meer voorzieningen nodig heeft om harmonieus in een huis te kunnen leven dan wanneer je maar één of twee katten hebt. Onverwante katten (die geen familie zijn) leven van nature niet dicht bij elkaar in de buurt. In de natuur vermijden ze conflicten door elkaar uit de weg te gaan of elkaar te vermijden. Daar is genoeg ruimte voor nodig en heel vaak is dit niet genoeg aanwezig. Om deze reden worden er ook vaker gedragsproblemen gezien bij meerkatshuishoudens, vooral als deze katten geen familie van elkaar zijn.

Door gebruik te maken van de vertikale ruimte kun je de oppervlakte van een klein huis vergroten

De mogelijkheden die een kat heeft om op verschillende hoogtes te bewegen, is ook een belangrijke factor die het gevoel van de kat beïnvloedt. Katten vinden het prettig wanneer ze vanuit een hoge plek de leefomgeving kunnen overzien. Zo bepalen ze of ze veilig zijn of niet. Door gebruik te maken van de vertikale ruimte in huis (plafond, muren) vergroot je de oppervlakte die je kat kan gebruiken. Je vergroot de oppervlakte die je kat kan gebruiken door wandplankjes aan de muur, loopplanken aan het plafond of mandjes aan het raam te bevestigen.

Hieronder enkele voorbeelden die je in de webshop van Lekker in je Vacht kunt bekijken:

Ook een veilige buitenruimte vergroot de hoeveelheid ruimte die je kat heeft

Een veilige, uitdagende buitenruimte is een verrijking voor elke kat. Een afgezette tuin biedt de kat de meeste bewegingsvrijheid. Maar ook een afgezet balkon, dakterras of ren stelt de kat in staat om dagelijks nieuwe ervaringen te hebben. De kat kan in een buitenruimte bijvoorbeeld de wind door zijn haar of gras onder zijn pootjes voelen, of op insecten jagen. Heb je eigenlijk te weinig ruimte binnenshuis voor je kat? Dan kun je de hoeveelheid ruimte vergroten door de buitenruimte erbij te betrekken. De buitenruimte mag je gewoon optellen bij het aantal kamers die je hebt voor de kat. Heb je maar een slaapkamer tot je beschikking maar daarnaast ook een tuin? Dan is dat voldoende voor een kat. Hoe beter de buitenruimte is ingericht voor de kat, hoe waardevoller de ruimte voor je kat is.

Hoeveel ruimte heeft een kat nodig? Een kat heeft genoeg ruimte als

1. Elke kat minimaal beschikt over 2 kamers, dus de woonkamer plus nog minimaal een extra kamer voor zichzelf. Kunnen katten zelf kiezen, dan beschikken katers het liefst over 4-5 kamers en poezen 3-4 kamers.
2. Er ruimte genoeg is om de kat de mogelijkheid te geven op een katse manier te reageren op spannende gebeurtenissen (verstoppen, weglopen, hoogte opzoeken)
3. Het huis zo groot is dat er voldoende ruimte (1.5 tot 3 meter) tussen alle kattenbenodigdheden (kattenbakken, krabpaal, voer en waterbakje, krabpaal) mogelijk is. Hier heb je minimaal 18m2 voor nodig
4. En er genoeg ruimte is om deze benodigdheden op geschikte locaties neer te zetten
5. Het huis beschikt over een geschikte ruimte (lange gang, trap b.v.) voor de kat om te kunnen sprinten, jagen, spelen, klimmen en klauteren
6. Er genoeg mogelijkheden zijn om in de hoogte te werken (gebruik maken van muren en het plafond)
7. Je bij meerdere katten elke sociale groep die wordt gevormd kan accomoderen zodat ze elkaar niet in de weg zitten
8. Het huis genoeg mogelijkheden geeft om je kat iedere dag nieuwe dingen te laten ervaren
9. Je kat beschikt over genoeg ruimte wanneer je de buitenruimte van de kat meetelt

Opmerkingen, vragen?

Twijfel je of je huidige woning groot genoeg is voor een kat? Wil je graag tips hoe je de huidige woning beter kunt inrichten om te voldoen aan de behoeftes van je kat? Je kunt hiervoor terecht bij Lekker in je Vacht. Alle vragen worden altijd snel en professioneel beantwoord door de kattengedragstherapeut van Lekker in je Vacht! Neem hiervoor contact op via het servicegebied.

[starbox]

Bronnen:

• Rochlitz, I. (2005). A review of the housing requirements of domestic cats (Felis silvestris catus) kept in the home. Applied Animal Behaviour Science, 93(1-2), 97-109.
• Miller, K., & Watts, K. (2015). Environmental and behavioral enrichment for cats. Animal behavior for shelter veterinarians and staff, 234
• Rochlitz, I. (2007). Housing and welfare. In The welfare of cats (pp. 177-203). Springer, Dordrecht
• Ellis, S. L., Rodan, I., Carney, H. C., Heath, S., Rochlitz, I., Shearburn, L. D., … & Westropp, J. L. (2013). AAFP and ISFM feline environmental needs guidelines. Journal of feline medicine and surgery, 15(3), 219-230.