Frustratie kat

Frustratie bij de kat – is een veelvoorkomende oorzaak voor agressie en andere gedragsproblemen. Wanneer een kat een doel voor ogen heeft of een behoefte wenst te bevredigen, kan hij gehinderd worden in zijn pogingen dit te bereiken. Dit doel kan materieel van aard zijn (bijvoorbeeld eten, willen rusten op een hoge plek zoals het aanrecht) maar kan ook bestaan uit de nood aan aandacht, genegenheid of sociaal contact (spelen met soortgenoot). Het verhinderen van de doelgerichte activiteit veroorzaakt bij de kat spanning, ergernis en ontevredenheid en geeft dus stress. Deze gevoelens worden aangeduid met het begrip frustratie. Frustratie komt dus voort uit een gebrek aan controle over wat de kat doet op welk moment.

Symptomen frustratie bij de kat

• frustratiegerelateerde agressie – Frustratie is stressvol voor een kat en wanneer er sprake is van stress, zet het brein het stresssysteem aan. Dit zorgt voor een ‘vecht of vluchtreactie’ die het lichaam van de kat klaarstoomt voor actie. Als reactie op frustratie kan een kat daarom agressief reageren richting degene die de frustratie veroorzaakt (eigenaar) of een ander die toevallig in de buurt is (andere kat). Het afreageren geeft de kat een beter gevoel.
• Blijven miauwen – door te miauwen maakt de kat kenbaar aan zijn eigenaar dat hij ergens behoefte aan heeft. Zolang deze behoefte niet wordt bevredigd, zal de kat blijven miauwen.
• Kat plast uit frustratie of sproeit – Frustratie is stressvol voor een kat en stress is een bekende oorzaak voor onzindelijkheid.
• Sloopgedrag – wanneer een kat zich verveelt, zal hij op een of andere manier toch proberen om de dag door te komen. Dit resulteert dan in eigen verzonnen bezigheden. De kat kan bijvoorbeeld aan het behang krabben of bijten, op kartonnen dozen bijten, in gordijnen/vitrages hangen.
• Kat blijft zeuren om eten – Katten die niet kunnen eten wanneer zij willen raken gefrustreerd, waardoor zij gefixeerd of gefocust op eten raken. Het gevolg kan zijn dat de kat blijft zeuren om eten.

Oorzaken frustratie bij de kat

Er zijn heel veel factoren die frustratie oproepen, maar dit zijn de factoren die we in de praktijk het vaakst tegenkomen:

• Vroege moederscheiding – Kittens leren op jonge leeftijd om te gaan met frustratie doordat de moederpoes het drinken van de kittens vanaf een week of 7-8 steeds minder vaak toelaat. Kittens die vroeger dan 12-13 weken van de moederpoes zijn gescheiden hebben daarom minder goed leren omgaan met frustratie. Dit is een natuurlijk proces. Tevens zorgt vroege moederscheiding voor stressgevoeligheid bij katten, waardoor ze sterker reageren op frustratie. 
• Chronische verveling leidt tot frustratie.
• Beperkte bewegingsvrijheid – wanneer een kat het gevoel heeft dat hij niet gepast kan reageren op wat er om zich heen gebeurt, werkt dit frustrerend. Maar ook wanneer hij (tijdelijk) in een bench of in een kleine kamer wordt opgesloten of niet naar buiten kan, wordt zijn bewegingsvrijheid beperkt.
• Kat dwingen – Net als dat mensen niet graag iets doen tegen je eigen wil in, hebben katten ook graag de keuze wat er gebeurd en wanneer. Er treedt daarom frustratie op wanneer een kat telkens wordt opgepakt, omhelst of gedwongen op schoot moet.
• Kat kan niet eten wanneer hij dit wil – Wanneer een kat behoefte heeft om te eten en dit niet kan, kan dit frustratie oproepen.
• Een kat alleen – Katten zijn van nature sociale dieren en hebben behoefte aan sociaal contact. Wanneer de kat behoefte heeft aan een maatje en deze niet heeft, kan frustratie optreden.
• Kat straffen – Wanneer een kat behoefte heeft aan een hoge plek voor veiligheid, een fijne plek om aan te krabben of iets om mee te spelen, werkt het erg frustrerend wanneer hij hierin wordt belemmerd en ervoor wordt gestraft. Wanneer de opties die de kat zelf heeft uitgekozen ons niet aanstaat, is het aan ons als baasjes om de kat te voorzien van betere opties.

Oplossingen frustratie kat

Frustratie is zo’n veelvoorkomend probleem, omdat het vaak de eigenaar is die de controle heeft over de belangrijkste bronnen, en niet de kat zelf. De meeste katten verdragen het niet zo goed om lang te moeten wachten totdat zij toegang krijgen tot voedsel en plekken die deel uit maken van het territorium.

Onze katten doen dagelijks al zoveel concessies door bij ons in huis te leven. Zo moeten ze bijvoorbeeld hun klim- en klauter en nagelscherp gedrag aanpassen door een gebrek aan bomen in huis. In plaats daarvan zal de kat zijn nagels moeten scherpen aan de meubels die wel in huis aanwezig zijn. Omdat een kat geen onderscheid kan maken tussen meubels bestemd voor de mens en die voor de kat – kun je er maar beter voor zorgen dat de kattenmeubels de beste optie in huis zijn. Ook moeten huiskatten hun jaaggedrag richten op andere voorwerpen dan hun natuurlijke prooien; hopelijk hun eigen speelgoed. Huiskatten hebben niet de mogelijkheid om zichzelf te voorzien van voedsel, ze zijn afhankelijk van hun baasjes voor eten. Dit allemaal omdat ze van ons houden, het minste wat we kunnen doen is wat van deze liefde teruggeven in de vorm van autonomie. Hoe onafhankelijker je kat is van jou als baasje voor zijn dagelijkse activiteiten en hoe meer controle hij heeft over zijn omgeving, hoe minder frustratie hij zal ervaren. Een kat maakt graag zijn eigen keuzes en beslissingen.

Vertoont jouw kat symptomen die op frustratie wijzen? Heb je een vraag of wil je hulp?

Wil je weten of jouw lieverd last heeft van frustratie en waarom? Heb je een andere vraag over katten? Vraag het ons! Wij geven graag advies. Lekker in je Vacht is 7 dagen in de week bereikbaar via de mail. We hebben een Facebookgroep waar je je vragen kunt stellen https://www.facebook.com/groups/KattenInformatiePunt/ en ook zijn we iedere dag telefonisch bereikbaar tot 20:00 ’s avonds voor vragen die echt niet kunnen wachten.

We stellen je graag gerust en wanneer er toch een probleem speelt helpen we je uiteraard verder. Mocht het nodig zijn dan komen wij bij je langs of wordt er een telefonisch consult ingepland. Blijf niet met je vraag of probleem zitten!