De hoge prijs die (je voor) de kat betaalt tijdens de coronacrisis

Door corona ziet het dagelijks leven er voor veel mensen ineens anders uit dan ze gewend zijn. Sommige gevolgen hiervan zijn in het voordeel van onze katten. Zo wordt er meer (vakantie)geld besteedt aan een katvriendelijke inriching. Een uitdagende leefomgeving zorgt voor gelukkigere katten, dus dat is fijn. Anderzijds zijn er ook gevolgen waarover dierenartsen, kattengedragstherapeuten en trimmers zich zorgen maken. In onze praktijk zien we bijvoorbeeld een verschuiving in het type gedragsproblemen die katten hebben (daarover later meer in een andere blog). Maar is er ook een enorme vraag naar katten en vooral kittens ontstaan, die een ingewikkelde problematiek met zich mee brengt. Iedereen die nu op zoek is naar een kat krijgt hiermee te maken. Ook de mensen die zoeken naar een kat om redenen die niks te maken hebben met corona.

 

Deze blog bevat belangrijke informatie voor iedereen die erover denkt om een kitten, volwassen kat of een nestje te nemen. De informatie helpt je om een bewuste, weloverwogen en de meest liefdevolle keuze te kunnen maken.

[lwptoc title=”Blog onderwerpen”]

Geen kitten of kat te vinden

De precieze cijfers zijn onbekend maar dat er tijdens de coronacrisis veel meer dieren worden aangeschaft is zeker. Er zijn verschillende redenen waarom meer mensen katten aanschaffen. Mensen zijn momenteel meer thuis waardoor ze meer tijd (denken te) hebben voor een kat. Veel ouders hebben moeite om hun thuisblijvende kinderen bezig te houden. Er worden daarom meer jonge katjes aangeschaft als speelmaatje voor de kinderen en tegen de verveling.

 

 

 

 

 

 

 

Uit onderzoek blijkt dat drie op de tien Nederlanders gevoelens van eenzaamheid en somberheid ervaren door de coronacrisis. Een kat kan voor hen een grote steun zijn en stress wegnemen. Het positieve hiervan is dat de asielen op dit moment zo goed als leeg zijn. We gunnen elk asieldier natuurlijk een liefdevol, gouden mandje.

Maar de vraag is wat er gebeurd met deze dieren ná de coronacrisis. Als iedereen weer aan het werk moet en de kinderen weer naar school gaan. Aangezien de vraag naar huisdieren voor de crisis niet zo hoog was, hadden mensen toen zo hun redenen om géén huisdier te nemen. De kans is groot dat dezelfde redenen (zoals te weinig tijd) na de crisis weer van toepassing zijn.

Dierenartsen merken nu al dat coronadieren weggedaan worden vanwege tijdgebrek

Gelukkig is dit (nog) geen schering en inslag maar alsnog bereiken meer van dit soort verhalen ons dan we zouden willen. Dierenartsen worden nu al geconfronteerd met de vraag om een (corona)dier in te laten slapen vanwege het baasje dat ineens weer aan het werk moet. Wees gerust, een dierenarts zal dit nooit doen. Maar verontrustend is deze ontwikkeling wel.

Een dier verzorgen kost tijd en verandert je leven

Overweeg je een kat, kitten of ander huisdier, dan is het goed om je voor te bereiden op wat komen gaat. Weet wat je kan verwachten en hoe een kat je leven zal veranderen. Niet alleen nu, maar ook straks als alles weer bij het oude is. Corona verandert hoe je dagen eruit zien maar een kat zal dat net zo goed doen. Gemiddeld voor zo’n jaar of 15. Dat betekent dat hij er ook nog heel lang na corona zal zijn. Een kitten heeft veel aandacht en tijd nodig en wordt pas na een jaar ongeveer wat rustiger.

Als je voor corona geen tijd had voor een kat, dan is het goed mogelijk dat je na corona even weinig tijd hebt. Een kat heeft meer nodig dan wat knuffels en kattenvoer om stressvrij (of zelfs gelukkig) te leven. Je zult genoeg tijd moeten besteden aan de kat, om te voorkomen dat hij zich gaat vervelen. Zeker, wanneer het gaat om een kat die alleen is. Een kat die zich verveelt kan gedragsproblemen als onzindelijkheid en sloopgedrag ontwikkelen. En dat is niet leuk voor jezelf, maar ook niet voor de kat die zo aangeeft dat hij niet lekker in zijn vacht zit.

Zowel dierenartsen, trimmers als kattengedragstherapeuten krijgen momenteel vooral vragen over jonge dieren. Ze waren altijd al populair, maar de vraag naar kittens is nu extreem hoog. Omdat de vraag zo extreem hoog is, zien we een aantal dingen gebeuren:

1. De vraagprijs voor een kitten is extreem hoog
2. De eisen die aan een kitten worden gesteld, worden onterecht bijgesteld
3. Meer kittens die in hun eentje opgroeien
4. Er worden meer kittens en katten uit het buitenland gehaald
5. Meer eenmalige nestjes
6. Meer broodfokkers

Torenhoge prijzen voor kittens

Voorheen was het nog niet zo makkelijk om een baasje te vinden voor een nestje kittens. Om deze reden waren boerderijkittens en huis-tuin-en-keukenkatten over het algemeen ook gratis. Voor een kruising betaalde je (overigens onterecht) nog weleens rond de 200-300 euro. Sinds de coronacrisis zijn prijzen tussen de 400-700 euro voor een boerderijkitten of een huis-tuin-en-keukenkat niet ongewoon.

Nu zijn deze prijzen niet eens zozeer een probleem. Een auto gaat gemiddeld 18 jaar mee en heeft een aanschafprijs van 35.000 euro. Een kat wordt gemiddeld ongeveer even oud maar is daarnaast een levend, voelend wezen. Een kat zou je daarom als waardevoller dan een auto kunnen beschouwen. Als je het op die manier bekijkt, is het gratis weggeven van kittens eigenlijk maar een vreemde gewoonte. Andersom zou je kunnen zeggen dat het niet zo netjes is om veel geld te willen verdienen aan een levend wezen. Hoe je ook denkt over deze hoge prijzen, de prijsstijging  zegt vooral iets over hoeveel en hoe graag mensen op dit moment een kitten willen. Als gevolg hiervan zien we een aantal problemen ontstaan waarvoor je willen behoeden.

Kittens veel te vroeg uit het nest

Dit probleem was er voor corona ook al – vooral op marktplaats – maar lijkt nog veel erger te zijn geworden. Sommige mensen zijn ongeduldig en willen niet hoeven wachten op een kitten. Anderen zijn bang naast een kitten te grijpen als ze niet snel genoeg zijn. Ook wordt er door onervaren kittenverkopers onterecht gedacht dat de moederpoes wel klaar is met de kittens als deze afstandelijker wordt rond 7-8 weken. Zij weten niet dat dit normaal is en de moederpoes de kittens zo zelfstandiger maakt. Ook leren de kittens hierdoor met frustratie om te gaan. Dit geeft dus alleen aan dat de moederpoes precies doet wat nodig is. Dit is dus geen goede reden om de kittens bij haar weg te halen. Om deze redenen gaan kittens veel te vroeg weg bij de moederpoes en nestgenootjes. Soms zelfs voor de wettelijke scheidingsleeftijd van 7 weken (wat overigens bij wet verboden is). Dit heeft grote, permanente gevolgen voor het jonge katje zijn welbevinden, maar ook voor jou als baasje.

De gevolgen voor jou en je katje als het te vroeg weggehaald wordt uit het nest

Vroeggescheiden kittens ontwikkelen zich anders dan katjes die lang genoeg (12-13 weken) in het nest blijven. Sommige gedragingen zijn tot zekere hoogte kneedbaar, maar hoe een kitten opgroeit en wat hij dagelijks meemaakt vormt de basis voor zijn verdere leven. Hier kun je dus beter niet (voor een deel) in toegeven. Want is deze basis eenmaal gevormd dan kun je dat niet meer veranderen. Vroeggescheiden kittens zijn vaak angstiger voor onbekende mensen en vreemde voorwerpen, kunnen lastig omgaan met veranderingen in huis, zijn schrikkeriger en worden sneller ziek. Ook kunnen deze kittens bijvoorbeeld sneller en harder bijten omdat zij nooit grenzen hebben geleerd in het nest. Wil je een jong katje dat later uitgroeit tot een stabiele, fijne, lieve huisgenoot? Een maatje voor het leven? Kies dan voor een kitten dat minimaal 12-13 weken bij zijn moeder en nestgenootjes mag blijven. Ook als dat betekent dat je moet wachten – desnoods totdat corona voorbij is.

 

 

 

 

 

 

 

Meer kittens alleen weg

Het is op dit moment al lastig om één kitten te vinden, laat staan twee. Om deze reden stappen meer mensen af van het idee om twee kittens tegelijk te adopteren. Terwijl kittens uit hetzelfde nestje die samen opgroeien automatisch een band opbouwen. En ervoor zorgen dat je minder werk hebt aan je kat. Kittens kunnen elkaar bezig houden op manieren die wij mensen niet kunnen vervangen. Een maatje in de vorm van een ander kitten zorgt ervoor dat jij de kitten minder intensief hoeft te vermaken. Wil je graag een kitten, wacht dan vooral zolang (desnoods tot na corona) totdat je het perfecte duo hebt gevonden!

Voor het eerste de beste kitten kiezen

Omdat er weinig kittens beschikbaar zijn, is het verleidelijk om te kiezen voor de kitten dat voorhanden is. De eisen die worden gesteld aan een kitten en het huisje waar de kitten opgegroeid is worden soms onterecht naar beneden bijgesteld.

Men is nu vaker op zoek naar een kitten in plaats van dat ene kitten

Daarmee loop je het risico dat je een kitten kiest dat eigenlijk niet zo goed bij jou of bijvoorbeeld de al aanwezige kat past. Het is juist goed om een kitten te kiezen dat past bij je eigen gezin en leefstijl. De kat is er niet bij gebaat als hij terecht komt in een gezin die eigenlijk niet goed aan zijn wensen kan voldoen. En een kat met onvervulde wensen en behoeftes is over het algemeen ook niet zo leuk om te hebben. Dat maakt het dus geen win-win maar een verlies-verlies-situatie.

Trimmers zien meer kittens met vervilte vachten

Trimmers zien dit ook in hun praktijk. Mensen kopen een langharig kitten zonder dat ze daarop voorbereid waren, omdat die voorhanden was. Ze hebben zich niet gerealiseerd welke vachtverzorging er bij een langharig kitten komt kijken. Ook worden er meer kittens gekocht van broodfokkers die de kittens maar minimaal verzorgen. Het aantal kittens met pijnlijke, vervilte vachten die trimmers in hun salon krijgen is ook toegenomen. Het is belangrijk om te kijken naar je eigen situatie en jezelf af te vragen wat belangrijk is voor jouw gezin en bijvoorbeeld je eigen kat. Zijn er nu geen kittens beschikbaar die aan deze wensen voldoen, wacht dan liever met je aankoop totdat ze er wel zijn (desnoods tot na de coronatijd).

Kittens uit het buitenland

Omdat er zo weinig kittens beschikbaar zijn, wijken mensen ook uit naar het buitenland om aan een kat te komen. Volwassen katten worden via stichtingen of twijfelachtige fokkers uit landen als Spanje, Griekenland, Bulgarije of Roemenië naar Nederland gehaald. Dit natuurlijk vanuit niets dan de beste bedoelingen, maar er zijn een aantal zaken waar we (beter) op kunnen letten.

Vervalste paspoorten en ziekte

In het Buitenland komen ziektes en bacteriën voor die hier niet voorkomen. Het buitenlandse dier is hiermee opgegroeid en heeft mogelijk weerstand opgebouwd. Maar dat geldt niet voor de dieren hier in Nederland. Er wordt vaak wel getest op veelvoorkomende ziektes in het land van herkomst, maar hoe goed, is maar de vraag. Zeker wanneer het gaat om fokkers die goedkope (ras)kittens aanbieden, kun je hier grote vraagtekens bijzetten. Het is geen uitzondering dat paspoorten worden vervalst. En zelfs als de kat zorgvuldig getest is, is er een kleine kans dat ze alsnog ziek zijn.

Buitenlandse katten niet of gebrekkig gesocialiseerd

Daarnaast is het goed om je te realiseren dat katten uit het buitenland (bijna) altijd zijn opgegroeid op straat. Daarom zijn ze niet, of zeer gebrekkig gesocialiseerd. Veel kittens groeien moederloos op. Ze zijn het buitenleven gewend en hebben wellicht moeten vechten voor hun eten. Dit betekent dat de kat nooit de kans gekregen heeft om te leren hoe hij een huiskat moet zijn (en dit ook nooit volledig zal leren). Ze hebben ook nooit de kans gekregen om mensen te leren vertrouwen. Meestal zal zo’n kat met een rugzakje altijd een soort ‘gebruiksaanwijzing’ blijven houden, zelfs na een hele lange wenperiode. Angst voor mensen en stress zijn veelvoorkomende problemen en het is belangrijk dit niet te onderschatten. Gedragsproblemen zoals agressie, sloopgedrag en onzindelijkheid zijn niet ongewoon, wat niet zo gek is als je weet hoe ze zijn opgegroeid. Dat vormt een kat. Als je de tijd, buitenruimte en motivatie hebt om de kat hierin te ondersteunen, dan kan je zijn gouden mandje zijn. Maar ben je op zoek naar een knuffelige, rustige, huiskat dan kun je beter kiezen voor (en wachten op) een goed gesocialiseerd kitten dat in huis is opgegroeid.

Meer (eenmalige) nestjes

De enorme vraagstijging naar kittens gaat samen met een groei van het fokken van (eenmalige) nestjes. Sommige mensen fokken omdat ze nu tijd hebben voor een nestje. Anderen nemen een nestje om er geld mee te verdienen. Het wordt hier bewust ‘fokken’ genoemd, want daar valt een eenmalig nestje ook onder. Je zorgt hier namelijk mee dat er meer katten komen.

Eenmalige nestjes: hoe wordt de gezondheid van ouderdieren en kittens beschermd?

Ook aan eenmalig fokken zijn gevolgen en verantwoordelijkheden (regels) verbonden, waar vaak niet bij wordt stilgestaan. Hoewel er meestal niks dan goede bedoelingen achter zitten, zijn de fokkers van eenmalige nestjes meestal geheel onervaren en missen de kennis om de gezondheid van de ouderdieren en de kittens te beschermen.

Fokken is aan regels verbonden om dierenwelzijn te beschermen:

Zorg altijd dat het welzijn en de gezondheid van het ouderdier en de nakomelingen niet aangetast worden. Dit betekent dat u voorkomt dat:

• een ouderdier ernstige gedragsafwijkingen, erfelijke afwijkingen of ziekten doorgeeft aan de nakomelingen, of dat die bij de nakomelingen kunnen ontstaan
• het ouderdier schadelijke, uiterlijke kenmerken aan de nakomelingen doorgeeft
• voortplanting op onnatuurlijke wijze plaatsvindt
• het aantal nesten of nakomelingen de gezondheid van het ouderdier of de nakomelingen benadeelt

Meer kans op (erfelijke ziekten) bij kittens van raskatten

Zonder de juiste kennis of ervaring is het onmogelijk om aan deze regels te voldoen. Dit is niet alleen maar wel vooral een probleem op het moment dat er gefokt wordt met raskatten. Bepaalde aandoeningen en erfelijke afwijkingen komen namelijk vaker voor in bepaalde rassen. Zo komt HCM (hartafwijking) en PKD (nierprobleem) vaker voor bij de Brits Korthaar. Terwijl een Maine Coon gevoelig is voor PL (kniefschijf probleem). Dit zijn hele belastende en vaak levensbedreigende ziektes. Een kitten dat geboren wordt met zo’n ziekte wordt meestal niet oud.

Kittens van verschillende raskatten of zonder stamboom

Met een kruising (een kitten van twee verschillende rassen) heb je dan ook kans op meer verschillende erfelijke ziektes. Een kruising kun je zien als een huis-tuin-en-keukenkat die qua uiterlijk wat weg heeft van een raskat. Ze zijn niet raszuiver, worden niet getest op erfelijke ziektes en hebben geen stamboom. Zo’n stamboom is nodig omdat het bijvoorbeeld iets zegt over het inteeltpercentage. De stamboom geeft ook informatie over bloedlijnen. Je kitten krijgt namelijk niet alleen erfelijk materiaal van zijn ouders mee, maar ook van zijn voorouders.

Een stamboom zegt dus niet alleen iets over raszuiverheid. Het is een soort gereedschap dat de fokker kan gebruiken om te beslissen of het verantwoord is dat bepaalde ouderdieren samen kittens krijgen. Sommige combinaties van moederpoezen en dekkaters zullen namelijk een hoger risico op erfelijke ziekten geven. Fokkers van eenmalige (of sporadische) nestjes hebben meestal niet de kennis of de ervaring om hier rekening mee te houden. Het (eenmalig) laten dekken van je eigen raskat, brengt een hoop gezondheidsrisico’s met zich mee. Zowel voor je eigen kat maar ook voor de kittens.

Lekker in je Vacht voert een actief ontmoedigingsbeleid wat betreft eenmalige nestjes. Dit om de gezondheid van de ouderdieren en kittens te beschermen

Wil je een raskat, wacht dan geduldig tot de cattery er weer een heeft

Serieuze fokkers hebben een verantwoord fokbeleid dat gericht is op de gezondheid van de raskatten (en hun kittens). Goede catteries laten hun katten regelmatig testen op erfelijke afwijkingen die op hun ras van toepassing kunnen zijn. Natuurlijk geeft dat geen volledige garantie voor de toekomst, maar het verkleint wel de kans dat je een kitten koopt met een erfelijke ziekte.

De moederpoezen krijgen al een jaar van te voren goed voer om klaar te zijn voor de dracht. Raskittens van serieuze fokkers verlaten het nest pas met 12-13 weken en zijn ingeënt, ontwormd, ontvlooid en gesocialiseerd. Daarnaast houden catteries rekening met het maximaal aantal nestjes dat een moederpoes mag krijgen om ook haar gezondheid te beschermen. Catteries hebben niet aan de lopende band nestjes en werken op dit moment vaak met wachtlijsten. Ben je op zoek naar een raskitten, dan is het de moeite waard om geduldig te wachten totdat er weer kittens zijn. Kom je op een wachtlijst, bedenk dan dat je geduld bijdraagt aan de gezondheid van de moederpoezen van de cattery.

Oppassen voor broodfokkers

Broodfok kwam voorheen vooral voor bij raskatten en kruisingen omdat daar het meeste aan te verdienen was. Vooral aan kruisingen, omdat er geen raszuivere ouders (met stamboom) voor nodig zijn en ze niet getest hoeven te worden terwijl mensen er wel veel geld voor uitgeven. Wellicht dat broodfok nu ook voorkomt bij huis-tuin-en-keukenkatten omdat de prijzen gestegen zijn.

Bij een ‘broodfokker’ denk je wellicht aan kittenfabrieken waarbij tientallen uitgemergelde poezen in een klein hok of kooi zijn opgesloten en nestje na nestje krijgen. Helaas zijn mensen alert op dit beeld en ook alléén op dit beeld.

Broodfok wordt niet herkend

Dit valt inderdaad onder broodfok, maar dit is wel een hele extreme vorm. Zovaak komt dit (gelukkig) niet voor en dit is ook een vorm die je goed zal herkennen. De minder extreme vormen komen veel vaker voor en worden meestal helemaal niet herkend. De broodfok die vaker voorkomt, gebeurt gewoon vanuit huis. Waar catteries vooral fokken uit liefde voor een ras, fokt de broodfokker om er geld aan te verdienen. Met een beetje geld willen verdienen is niet perse iets mis. Maar meestal gaat de gezondheid van de moederpoes en de kittens ten koste hiervan.

Broodfok komt meer voor dan je denkt

Je kunt namelijk pas verdienen aan de fok wanneer je meerdere poezen hebt die zovaak mogelijk zwanger zijn. Dit zijn daarom automatisch stamboomloze kittens als het om raskatten gaat. Want om in aanmerking te komen voor een stamboom hanteert een Rasvereniging namelijk een maximum van 3 nestjes in 24 maanden. De rijksoverheid stelt een maximum van 2 nestjes per 12 maanden of 3 per 24 maanden. Nog beter is het voor de moederpoes wanneer zij maar 1 nestje per jaar krijgt. Bij huis-tuin-en-keukenkittens is dit lastig tot niet te controleren want die hebben nooit een stamboom.

Daarnaast is het natuurlijk niet winstgevend om veel geld aan de moederpoes of kittens uit te geven. Omdat er veel dieren rondlopen, is er weinig aandacht voor de verzorging van de dieren. Dat betekent dat de kittens niet ontwormd of ontvlooid worden. En al helemaal niet gechipped of ingeënt zijn. De kittens en de moederpoes krijgen geen speciale voeding, want ook dit kost geld. De huizen zijn vaak vies en slordig.

Ziektesymptomen als snotterige neusjes en tranende oogjes worden afgedaan met een smoesje (ach ja, de airco staat aan). Elke dag dat de kittens er zijn, kosten ze geld waardoor de kittens te vroeg het nest verlaten. De prijzen voor broodfok raskittens liggen vaak net onder die van echte raskatten. Deze vorm van broodfok komt wel heel veel voor, en het is een vorm die weinig mensen herkennen. Deze vorm van broodfok komt de gezondheid van de moederpoezen en de kittens uiteraard niet ten goede.

Ben je op zoek naar een kitten, luister dan altijd naar je onderbuikgevoel! De meeste mensen voelen in dit soort situaties namelijk heel goed aan dat er iets niet klopt, maar worden direct verliefd op de kleine pluizenbolletjes. Vervolgens zijn ze eenmaal…andermaal…verkocht. Letterlijk en figuurlijk. Als je meerdere van de volgende punten herkent, kun je beter geen kitten aanschaffen:

• Kittens gaan te jong (vòòr 12 weken) weg
• Kittens zijn niet ontwormd, ontvlooid, gechipped of ingeënt
• Raskittens hebben geen stamboom
• De prijzen voor een raskitten liggen net onder die van een echte raskat
• Moederpoes krijgt eerste nestje vaak jong (jonger dan 12 mnd)
• Moederpoes krijgt meer dan 3 nestjes per 24 maanden (maar dit is lastig te controleren)
• Veel (verschillende) dieren in huis
• Raskat ouders zijn niet getest op erfelijke ziekten
• Huis is rommelig of viezig
• Je krijgt vage antwoorden op vragen over b.v. ziekte
• Moederpoes of kittens kunnen schuw zijn

Corona kittens

Corona heeft dus nogal wat gevolgen voor onze katten. Ik hoop dat deze blog enkele onzekerheden bij sommige mensen wegneemt. En dat het helpt om een weloverwogen en doordachte keuze te maken wanneer je eraan denkt om een (nestje) kitten(s) te nemen.

Heb je vragen of loop je tegen een probleem aan met je (toekomstige) kat? Dan kun je altijd contact met ons opnemen, wij denken graag met je mee. Wij vinden het belangrijk dat je alles tegen ons kunt zeggen, we vellen geen oordeel en geven geen kritiek. We proberen altijd een advies te geven die het beste bij jou en de situatie past en houden daarbij natuurlijk rekening met het welzijn van je kat. Soms kan het verfrissend zijn om een nieuwe kijk te krijgen op de situatie van iemand die zelf geen band heeft met de kat (die je als baasje natuurlijk wel hebt!).

• De kosten voor een belconsult bedragen 15 euro per kwartier. Voor een belconsult kun je telefonisch (tot 18:00) of per e-mail een afspraak maken. Het belconsult zelf is eventueel ook ’s avonds in te plannen. Een belconsult is informatief van aard en vooral gericht op meer inzicht krijgen in de situatie. Sommige problemen zijn op te lossen met wat gerichte tips. Aangezien we de leefomgeving en het gedrag van de kat niet kunnen zien door de telefoon, zijn niet alle problemen op te lossen met een belconsult.
• Gedragsproblemen (onzindelijkheid, agressie, sloopgedrag etc.) zijn niet op te lossen met een belconsult. Hiervoor zijn een gedragsobservatie en behandeling voor nodig. Het uurtarief bedraagt 32,75 euro en gemiddeld kost een heel traject (gedragsobservatie en behandeling van 3 maanden) 375 euro.

-Denise van Lent (kattengedragstherapeut/gedragsbioloog)